Commentaire : /Il est mort le 11 février 1397 à Vienne (Autriche).
Date d'activité:
1345-1397
Sexe:
male
Statut:
Maître
Origine et situation géographique
Lieu de naissance:
Rhénanie (Heinbuch).
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Diocèse:
Diocèse de Mayence.
Arrivée à Paris ou départ de Paris:
Il quitte Paris en 1382 pour se rendre au monastère (cistercien) d'Eberbach, au moment où l'Université accorde son soutien à CLÉMENT VII.
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Insertion relationnelle
Ami de ou ennemi:
Son ami est Jacobus de ALTAVILLA, abbé (cistercien) d'Eberbach en 1382.
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Impliqué dans une polémique ou dans un débat intellectuel:
Partisan de URBAIN VI au moment du Grand Schisme.
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Commentaire : /Il est une des figures majeures dans les premières années du Grand Schisme, s'exprimant notamment dans des écrits en 1379 et en 1381 sur le sujet. Resté en communication avec Pierre d'AILLY après son départ de Paris, il prie l'Université de Paris de déterminer rapidement des solutions pratiques à la résolution du Grand Schisme en 1394.
Lien maître-élève:
Élève de Hermanus CONSUL de SAXONIA en 1363 ;
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Superviseur de nombreux bacheliers et licenciés ès arts entre 1364-1373.
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Référence : AUP I, 294-421, 484-485
Commentaire : /En novembre 1370, il demande l'autorisation de pouvoir superviser deux étudiants ès arts, bien qu'il ne soit pas régent.
Cursus
Université ou Studium:
Paris (Nation Anglo-allemande) 1363-1382 ;
Vienne 1384-1397.
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Commentaire : /De Worms, il arrive à Vienne (Autriche) où il contribue à la réorganisation de l’université.
Cursus:
Bachelier ès arts (Paris) 1363 (13 février) ;
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Référence : AUP I, 279.
Commentaire : /Sous la supervision de Hermanus CONSUL de SAXONIA.
Licencié ès arts (Paris) 1363 (20 mai) ;
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Référence : AUP I, 284.
Maître ès arts (Paris) 1363 (22 mai);
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Référence : AUP I, 285.
Commentaire : /Sous la supervision de Hermanus CONSUL de Saxiona. Il jure de régler les frais de son inception, quand il prête son serment, dès que sa situation financière s'améliorera.
Bachelier en théologie (Paris) en 1371 (janvier) ;
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Bachelier en théologie formatus (Paris) attesté en 1375 (24 septembre) ;
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Référence : AUP I, 478.
Licencié en théologie (Paris) en ?décembre 1375 ;
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Commentaire : /Il est classé 2/10.
Maître en théologie (Paris) (le 4 mars) 1376.
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Carrière ecclésiastique
Statut ecclésiastique douteux:
Clerc du diocèse de Mayence ;
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Ecclésiastique séculier:
Candidat à un canonicat=prébendé de Worms sur un rotulus de l'Université de Paris en 1365 ;
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Bénéfice à la collation de l'abbé et de la communauté de Sankt-Maximin (diocèse de Trier) accordé en 1371 ;
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Vice-chancelier de Paris, 1371-1381.
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Référence : CUP III, 300.
Carrière professionnelle
Universitaire:
Paris (Nation Anglo-allemande procureur élu le 24 août 1363) ;
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Référence : AUP I, 289.
Paris (Nation Anglo-allemande il est chargé de porter le rotulus de la Nation à la Curie le 18 octobre 1370) ;
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315 ;
Référence : AUP I, 369.
Paris (Nation Anglo-allemande il est chargé de saluer un évêque écossais le 5 janvier 1376) ;
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315 ;
Référence : AUP I, 510.
Paris (Université il est chargé de présenter la salutation de l’Université de Paris à l'Empereur CHARLES IV de Luxembourg lors de sa venue à Paris en 1378 (5 janvier)) ;
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315 ;
Référence : AUP I, 530.
Paris (Faculté de Théologie maître-régent 1375-1382) ;
Référence : WEIJERS 9, 2001, 63-68.
Paris (Université vice-Chancelier 1382) ;
Référence : WEIJERS 9, 2001, 63-68.
Vienne (Faculté de Théologie professeur 1384-1397) ;
Référence : WEIJERS 9, 2001, 63-68.
Vienne (Faculté de Théologie lecteur en 1385) ;
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315.
Vienne (Faculté de Théologie Doyen en 1389) ;
Référence : WEIJERS 9, 2001, 63-68.
Vienne (Université Recteur en 1393-1394).
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315 ;
Logement et patrimoine
Revenus:
Le 4 mars 1376, il doit un florin à la Nation Anglo-allemande, somme qu'il dit avoir dépensée pour couvrir les frais du banquet donné pour son inception ;
Référence : SULLIVAN Theol. II, 311-315 ;
Référence : AUP I, 484-485.
Don ou legs:
Il est un bienfaiteur du collège de Sorbonne, figurant sur un des vitraux de la nouvelle bibliothèque du collège.
Contra disceptationes et contrarias praedicationes fratrum mendicantium super conceptione Mariae virginis et contra maculam sancto Bernardo mendaciter impositam
Variante du titre:
Contra maculatores b. Bernardi epistola
Date et lieu:
?
Manuscrits:
MS. Graz, UB 901 ;
MS. Köln, StA GB 4 124 ;
MS. Wien, ÖNB 4406 ;
MS. Wien, ÖNB 4923.
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "Reverendo in Christo patri ac domino Iacobo abbati Ebirbacensi, sacrae theologiae famoso Parisiensi doctori ... Quidam non levis quaerulae tumultus mihi nuper tonuit in aures …".
Edition:
Ed. Köln 1483-1484 dans Johannes GERSON, Opera (GKW 10713) ;
Ed. Strasbourg 1500 (GKW 650a) ;
Ed. Basel 1500 (GKW 653a) ;
Ed. Strasbourg 1516 (édité par Johannes WIMPHELING).
/Attribution non assurée l’oeuvre est aussi attribuée à Saint BONAVENTURE et au Pseudo-Nicolaus de DINKELSBÜHL ; un extrait a circulé sous le titre Regulae ad cognoscendum differentiam inter peccatum mortale et veniale ;
Manuscrits:
MS. Augsburg, SuStB 8 17 ;
MS. Augsburg, UB II 1 2 12, Regulae ;
MS. Augsburg, UB II 1 2 47, Regulae ;
MS. Augsburg, UB II 1 2 86, Regulae ;
MS. Augsburg, UB II 1 4 13, Regulae ;
MS. Erfurt, DomB Th. 15 (35) ;
MS. Graz, UB 175 ;
MS. Graz, UB 230 ;
MS. Graz, UB 231 ;
MS. Graz, UB 248 ;
MS. Graz, UB 337 ;
MS. Graz, UB 616 (36/7 Folio) ;
MS. Graz, UB 870 ;
MS. Graz, UB 873 ?
MS. Graz, UB 874 ;
MS. Graz, UB 885 ?
MS. Graz, UB 889 ;
MS. Graz, UB 944 ;
MS. Graz, UB 1011 (36/5 Quarto) ;
MS. Innsbruck, UB 59 ;
MS. Innsbruck, UB 97, Regulae ;
MS. Innsbruck, UB 573 ;
MS. Innsbruck, Wilten StiftsB 32 93 07, f. 204ra-214va ;
MS. Klagenfurt, UB Pap.-Hs 93, f. 138r-153r ;
MS. Klosterneuburg, StiftsB 194, f. 235ra-241va ;
MS. Klosterneuburg, StiftsB 862, f. 165r-176r ;
MS. Lambach, StiftsB 225 ;
MS. Lambach, StiftsB 289 ;
MS. Lambach, StiftsB 430 (Regulae) ?
MS. London, BL Add. 11437 ;
MS. Mattsee, Kollegiatstift 35 ;
MS. Michaelbeuern, StiftsB Man. cart. 33, f. 2ra-13vb ;
MS. Michaelbeuern, StiftsB Man. cart. 83, f. 76v-79r, Regulae ;
MS. Michaelbeuern, StiftsB Man. cart. 101, f. 1r-21v ;
MS. Rein, StiftsB 5 ;
MS. Rein, StiftsB 6 ;
MS. Salzburg, UB M II 96, f. 465ra-467rb Regulae ;
MS. Sankt-Florian, StiftsB XI 17 A, f. 151ra-160ra ;
MS. Sankt-Florian, StiftsB XI 88, f. 44-64 ;
MS. Sankt-Georgenberg-Fiecht, StiftsB 153 ;
MS. Sankt-Paul-im-Lavanttal StiftsB 88/4 ;
MS. Sankt-Paul-im-Lavanttal, StiftsB 62/4 ;
MS. Sankt-Paul-im-Lavanttal, StiftsB 69/4 ;
MS. Sankt-Paul-im-Lavanttal, StiftsB 127/4 ?
MS. Sankt-Paul-im-Lavanttal, StiftsB 246/6 ;
MS. Sankt-Pölten, Diöz. B. 70, n 1 ;
MS. Seitenstetten, StiftsB 49, f. 38ra-51rb (extrait ?) ?
MS. Vorau, StiftsB 13 ;
MS. Vorau, StiftsB 325, Regulae ;
MS. Wien, ÖNB 3613 ;
MS. Wien, ÖNB 3684 ;
MS. Wien, ÖNB 3897 ;
MS. Wien, ÖNB 4009 ;
MS. Wien, ÖNB 4014 ;
MS. Wien, ÖNB 4015 ;
MS. Wien, ÖNB 4427 ;
MS. Wien, ÖNB 4487, n 5 (extrait ?) ?
MS. Wien, ÖNB 4918 ;
MS. Wien, SchottenstiftsB 396 (Hübl 409), f. 52r-58r ?
MS. Wien, SchottenstiftsB 412 (Hübl 327), f. 35v-49v ?
MS. Wien, Theresianum 2 12 ;
MS. Wilhering, StiftsB IX 92.
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "Circa confessionem principaliter sex sunt consideranda, prima qualiter se confessor debeat …" ;
Inc. "Ad cognoscendum differentiam inter peccatum mortale et veniale oportet scire regulas …".
Edition:
Ed. Esslingen 1473 dans Johannes GERSON Tractatus de pollutionibus … (GKW 10815) ;
Ed. Memmingen 1483 dans Antonin de FLORENCE Opus de erudition confessorum ;
Ed. Magdeburg 1498-1500 dans Thomas a KEMPIS De imitatione Christi.
/Attribution non assurée l’oeuvre est aussi attribuée à Matthieu de CRACOVIE ?
Manuscrits:
MS. Augsburg, UB II 1 2 160 ;
MS. Columbus, Ohio State U. Thompson Memorial Libr. Thurber Rare Book Room 8 ;
MS. Innsbruck, UB 433, f. 210va-213rb ;
MS. Klagenfurt, UB Pap. 83 ;
MS. Klosterneuburg, StiftsB 194 ;
MS. Leipzig, UB 346 ;
MS. Michaelbeuern, StiftsB 82, f. 284va-287rb ;
MS. Michaelbeuern, StiftsB 92, f. 219v-233v ;
MS. Michaelbeuern, StiftsB 100, f. 168r-171r ;
MS. München, BSB Clm 16194 ;
MS. München, BSB Clm 18225 ;
MS. München, BSB Clm 18314 ;
MS. Praha, NK I F 5 (237) ;
MS. Wien, ÖNB 4910 ;
MS. Würzburg, UB M ch. f 41.
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "Ab occultis meis munda me, Domine (Ps 18, 13); Ista sunt verba prophetae David, in quibus verbis duo petit, scilicet emendationem propriorum peccatorum …".
Inc. "Religioso ac venerabili Ebirbacensis coenobii monacho Petro de Lutern, Heinricus de Hassia insuetus mundi accola speciosa deserti ardentius amare. Quia vere mundus est immundus …".
Epistola de contemptu mundi ad abbatem Iacobum Eberbacensem
Date et lieu:
1383 à Worms.
Manuscrits:
MS. Sankt-Paul-im-Lavanttal, StiftsB 140/4 ;
MS. Trier, Bischöfl. Sem.
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "Honorabili religioso viri et domino Iacobo abbati Ebirbacensis coenobii Henricus de Hassia peregrinus in terra non sua. Ollas Egypti vitare et delicias Ierusalem perenniter degustare …".
Edition moderne:
SOMMERFELDT (G.), Des Magisters Heinrich von Langenstein Traktate 'De contemptu mundi', Zeitschrift für katholische Theologie 29, 1905, 406-412.
Epistola de contemptu mundi ad Iohannem de Eberstein
Date et lieu:
?
Manuscrits:
MS. Innsbruck, UB 82 ;
MS. Innsbruck, UB 129 ;
MS. Innsbruck, UB 959 ;
MS. Innsbruck, Wilten StiftsB 32 03 37, f. 46rb-51rb ;
MS. Köln, DomB 1080 ?
MS. Kremsmünster, StiftsB CC 99, f. 42r-51r ;
MS. Melk, StiftsB 618 (1064 ; O 25), f. 36r-42v ;
MS. Melk, StiftsB 900 (1361 ; G 21) ;
MS. Melk, StiftsB 1081 (610 ; L 35) ;
MS. Melk, StiftsB 1652 (665 ; L 95) ;
MS. Paris, BnF lat. 2454 ;
MS. Sankt-Georgenberg-Fiecht, StiftsB 85 ;
MS. Sankt-Paul=im=Lavanttal 74/3 ?
MS. Sankt-Paul-im-Lavanttal, StiftsB 140/4 ;
MS. Sankt-Paul-im-Lavanttal, StiftsB 253/4 ?
MS. Trier, Bischöfl. B. 84.
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "
Dédicace ou adresse:
Adressé à Johannes de EBERSTEIN.
Edition moderne:
In WILL (C.), Henricus de Hassia über das Wiesbadener Badeleben im 14. Jahrhundert, Annalen des Vereins für nassauische Altertumskunde und Geschichtsforschung, 13, 1874, 348-349.
Epistola de contemptu mundi ad Eberhardum de Yppelbrunn sive Georgium Pataviensem episcopum
Date et lieu:
1383.
Manuscrits:
MS. Augsburg, UB II 1 2 74 ;
MS. Cambridge, U.L. Add. 3145 ;
MS. Düsseldorf, ULB B 171 ;
MS. Düsseldorf, ULB B 193 ;
MS. Köln, DomB 169 ;
MS. Innsbruck, UB 129 ;
MS. Innsbruck, Wilten StiftsB 32 03 07 ;
MS. Melk, StiftsB 618 (1064 ; O 25) ;
MS. Melk, StiftsB 803/1 (806 ; O 44/1) ;
MS. Melk, StiftsB 809 (812 ; O 50) ;
MS. Melk, StiftsB 1081 (610 ; L 35) ;
MS. Melk, StiftsB 1734 (294 ; E 84) ;
MS. Melk, StiftsB 1830 (289 ; E 79) ;
MS. Melk, StiftsB 1876 (396 ; H 6) ;
MS. Melk, StiftsB 618 (1064 ; O 25) ;
MS. Praha, NK XX 1 12 (ex Admont StiftsB 464) ;
MS. Città=del=Vaticano, BAV Pal. lat. 77 ;
MS. Wien, ÖNB 4710 ;
MS. Wien, ÖNB 4947 ;
MS. Wolfenbüttel, HAB Gud. Lat. 73 (4377).
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "Amicorum sincerissimo virtutis et scientiae meritis praeclaro reverendo domino Eberhardo de Yppelbrunn ... Heinricus de Langenstein ... suorum minimus felici prosperitate vivere et fecundis successibus superabundare. Audiens nuper de dignori promotione …".
Epistola consolatoria ad Eckardum episcopum Wormatiensem de fratris obitu
Date et lieu:
1384.
Manuscrits:
MS. Admont, StiftsB 198 ;
MS. Augsburg, UB II 1 2 74 ;
MS. Oxford, Merton College 47
MS. Praha, NK VIII F 10 (1564).
MS. Wien, ÖNB 4610, f. 163v-169v ;
MS. Wien, ÖNB 4659, f. 63v-68r ;
MS. Wien, ÖNB 4948 ;
MS. Wien, ÖNB 5352.
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "Reverendo in Christo patri ac domino, domino Eckardo, episcopo Wormaciensi, Henricus de Langensteyn ... in medio regni pestilentiae suspirans salutem …".
Sermo de annuntiatione beatae Mariae virginis ‘Quomodo fiet istud’
Date et lieu:
?
/Il y a au moins deux sermons différents sous le même titre.
Manuscrits:
MS. Augsburg, UB II 1 2 173, f. 174r-179r.
MS. Graz, UB 532 ;
MS. Graz, UB 633 ;
MS. Herzogenburg, StiftsB 29 ;
MS. Klosterneuburg, StiftsB 388, f. 141ra-152ra ;
MS. Lambach, StiftsB Ccl 73, fragment ;
MS. Michaelbeuern, StiftsB Man. cart 43 ;
MS. München, BSB Clm 14265 ;
MS. Wien, ÖNB 4571 ;
MS. Wien, ÖNB 12504 ;
MS. Wolfenbüttel, HAB Helmst. 152 (177), f. 274r-280v ;
MS. Wolfenbüttel, HAB Helmst. 159 (187), f. 443vb ;
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "Fiat mihi secundum verbum tuum (Lc 1, 38); Honorabiles patres, domini, doctores, magistri clerique... Ex praefati evangelii historia …" (MS. Augsburg) ;
Inc. "Dixit Maria ad angelum Quomodo fiet istud (Lc 1, 34); Patres et domini reverendi. Si magna et mirabilia huius solemnitati …".
Inc. "Aedificavit Dominus costam in mulierem scribitur (Gn 2, 22); Ad laudem gloriosae beatae Mariae virginis de ipsius conceptione quam devotio quorumdam Christi fidelium …".
Inc. "Doctrix est disciplina Dei (Sap 8, 4). Reverendi patres, magistri et domini. Quod sacrosancta Christi ecclesia ortodoxa …".
Edition moderne:
In LANG (A.), Die Katharinenpredigt Heinrichs von Langenstein. Eine programmatische Rede des Gründers der Wiener Universität über den Aufbau der Glaubensbegründung und die Organisation der Wissenschaften, Divus Thomas, 26, 1948, 123-159, 233-250.
Inc. "In illo tempore dixit Iesus discipulis suis parabolam hanc Simile est regnum caelorum homini negotiatori quaerenti bonas margaritas (Mt 13, 45); Caeleste regnum homini negotiatori …".
Inc. " Remittuntur ei peccata multa, quoniam dilexit multum (Lc 7, 47); Reverendi patres et domini mei. Mariae Magdalenae ardorem sitiens gratiam Christi …".
Inc. "Non est similis tui in diis, Domine (Ps 85, 8); Patres et reverende domini. Si plebs fidelis alias festive …".
Inc. "Misereor super vos, o Hebraei filii dispersionis …".
Edition moderne:
In KNAPP (F.P.), Heinrich von Langenstein, 'Sermones Wiennenses ad Iudaeos convertendos'. Die ältesten aus dem deutschen Sprachraum erhaltenen Judenbekehrungspredigten Präsentation und Interpretation eines Neufunds, Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung, 109, 2001, 105-117.
Tractatus disputatus cum astrologis super iudiciis apparitionum cometarum
Date et lieu:
1368-1369
/“Determinata est ad mandatum regis Francorum Philippi [sic] anno domini 1368” (MS. Wien, Dominikanerkonv. 41/362).
Langue:
Latin
Manuscrits:
MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4.349, f. 34-47 ;
MS. Kassel, StuLB Astron. fol. 9 ;
MS. Kraków, BU Jagiel. 813, f. 173v-174 ;
MS. Paris, B. Arsenal 522, f. 98-106 ;
MS. Paris, BnF lat. 16401, f. 110-119 ;
MS. Paris, BU 582, f. 11-18v ;
MS. Wien, Dominikanerkonv. 41/362
MS. Wien, ÖNB 4217, f. 38v-45 ;
MS. Wien, Schottenstift 286 (Hïbl 290), f. 41v-48r.
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "Anno domini millesimo trecentesimo sexagesimo octavo a vigilia palmarum usque ad tres septimanas parisius virus fuit cometes tempore crepusculi...".
Edition moderne:
In PRUCKNER (H.), Studien zu den astrologischen Schriften des Heinrich von Langenstein, Leipzig, 1933, 89-138.
Epistola de oblate episcopate Osiliensi in Livonia
Date et lieu:
1384.
Manuscrits:
MS. Bonn, UB S 295 ;
MS. Wolfenbüttel, HAB Aug. 2 76 14 (2738).
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "Reverendo in Christo patri ac domino, domino Eckardo, Dei gratia episcopo Wormaciensi ... Venerandae paternitatis vestae provida in dubiis discretione …".
Dédicace ou adresse:
Adressé à Eckhard de DERCH, évêque de Worms.
Edition moderne:
In VON DER HARDT (H.), Inedita Epistola antiqua Henrici de Hassia ... ad Eccardum de Dersch episcopum Wormantiensem de oblato episcopatu Osiliensi in Livonia, Helmestad, 1715.
Epistola ad illustrissimum dominum Albertum de studio Wiennensi stabiliendo
Variante du titre:
Informatio Serenissimi principis ducis Alberti de stabiliendo Studio Wiennensi
Date et lieu:
1388.
Manuscrits:
MS. Graz, UB 887 ;
MS. München, BSB Clm 18544b, copié en 1409 ;
MS. Wien, ÖNB 4610, f. 230v-234v.
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "Illustrissime princeps et domine magnifice! Non pigeat generosam nobilitatem …".
Dédicace ou adresse:
Adressé à ALBERT III, duc d’Autriche.
Edition moderne:
In SOMMERFELDT (G.), Aus der Zeit der Begründung der Universität Wien, Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung, 29, 1908, 289-322.
Epistola exhortatoria imperatoris et aliorum regum et principum ad pacem ecclesiae universalis
Date et lieu:
1381.
Manuscrits:
MS. Eichstätt, UB st 321 ;
MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4 145 ;
MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4 147 ;
MS. Heiligenkreuz, StiftsB 290.
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "Clarissimo regum praeceptori temporali gloria ac parentali origine supremo... Imperialis fastigii praefulgidus apex …".
Dédicace ou adresse:
Adressée à WENCESLAS.
Edition moderne:
In SOMMERFELDT (G.), Zwei Schismatraktate Heinrichs von Langenstein. Sendschreiben an König Wenzel von 1381 und Schreiben an Bischof Friedrich von Brixen um 1384, Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung, 7, 1907, 436-469 443-459
Inc. "Genius magni Iovis vicarius vasta superiorum culmina regnorum …", prologue ;
Inc. "Orator secundi electi. Lex iubet iura sanciunt ratio testatur …", texte.
Edition:
Ed. Paris 1668 dans BULAEUS IV, 574-578.
Edition moderne:
In KREUZER (G.), Heinrich von Langenstein. Studien zur Biographie und zu den Schismatraktaten unter besonderer Berücksichtigung der Epistola pacis und der Epistola concilii pacis, (Quellen und Forschungen aus dem Gebiet der Geschichte, Neue Folge, 6) Paderborn, 1987.
Consilium pacis de unione ac reformatione ecclesiae in concilio generali quaerenda
Date et lieu:
1381.
Manuscrits:
MS. Admont, StiftsB 340 ;
MS. Berlin, SBB lat. fol. 869 ;
MS. Épinal, BM 108 ;
MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4 145, f. 4r-19r ;
MS. Fulda, Hess. LB Aa 33a ;
MS. Heiligenkreuz, StiftsB 290 ;
MS. Köln, StA GB 272, f. 89-100 ;
MS. Paris, B. Mazarine 943, f. 168v-184r ;
MS. Paris, BnF lat. 14643 ;
MS. Paris, BnF lat. 14905 ;
MS. Paris, BnF n.a. lat. 1793 ;
MS. Praha, NK V D 23 ;
MS. Praha, NK VIII F 10 (1564) ;
MS. Praha, NK XIV C F 16 ;
MS. Rouen, BM 1355 ;
MS. Sankt-Paul-im-Lavanttal, StiftsB 253/4 ;
MS. Trier, StB 703/232 4, f. 303-316, à la Chartreuse de Trèves (Saint-Alban) ;
MS. Uppsala, UB C 72 ;
MS. Wien, ÖNB 1662, f. 1r-45v, à la Chartreuse d’Aggsbach ;
MS. Wien, ÖNB 4059, copié en 1446 ;
MS. Wien, ÖNB 4242, copié en 1410 ;
MS. Wien, ÖNB 4409, copié en 1420 ;
MS. Wien, ÖNB 4923 ;
MS. Wien, ÖNB 5352, copié en 1399 ;
MS. Wien, SchottenstiftsB 53 (Hübl 245), f. 176r-209v.
MS. Wolfenbütttel, HAB Guelf. 76 14 Aug. 2 ;
MS. Wolfenbütttel, HAB Guelf. 678 Helmst. ;
MS. Wroclaw, UB I F 321, f. 255f-268r.
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "Universis navicula Petri gubernacula inter undosi maris procellas regentibus ... Patres synodi Ephesinae primae …".
Edition moderne:
In DU PIN (M.L.E.), Ioannis Gersonii Opera omnia, Anvers, 1706, II, 809-840 ;
In HARTWIG (O.), Henricus de Langenstein dictus de Hassia. Zwei Untersuchungen über das Leben und die Schriften Heinrichs von Langenstein , Marburg, 1857, II, 28-31 (extrait).
Edition:
Ed. Augsburg 1503 dans Johannes GERSON Tractatuli ;
Ed. Frankfurt-am-Main 1697 dans VON DER HARDT (H.), Magnum oecumenicum Constantiense concilium, II, 3-60.
Epistola de futuris periculis ecclesie ex dictis sanctae Hildegardis
Variante du titre:
Epistola de schismate
Date et lieu:
1383 ?
Manuscrits:
MS. Eichstätt, UB st 321 ;
MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 2 140 ?
MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4 145 ;
MS. Heiligenkreuz, StiftsB 290 ;
MS. Mainz, StB I 151 ;
MS. Praha, NK VIII F 10 (1564).
MS. Praha, NK X F 10 (1936).
MS. Vyssy Brod, Klaster Knih. 83 ;
MS. Wien, ÖNB 4919 ;
MS. Wolfenbüttel, HAB Helmst. 237 (270) ;
MS. Wolfenbüttel, HAB Helmst. 367 (402) ;
MS. Würzburg, UB M ch. f 53.
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "Reverendo in Christo patri ac domino, domino Eckardo, episcopo Wormaciensi ... Futurorum consideratione incautari …".
Dédicace ou adresse:
Adressée à Eckard de DERCH, évêque de Worms.
Travail de version:
Utilise des extraits d’oeuvres de Hildegarde de BINGEN.
Edition moderne:
In SOMMERFELDT (G.), Die Prophetien der hl. Hildegard von Bingen in einem Schreiben des Magisters Heinrich von Langenstein (1383) und Langensteins Trostbrief über den Tod eines Bruders des Wormser Bischofs Eckard von Ders (um 1384), Historisches Jahrbuch, 30, 1909, 46-61.
MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4 145, f. 112v-118r ;
MS. Praha, NK VIII F 10 (1564), f. 59v-68v.
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "Reverendo in Christo patri ac domino, domino N Brixiensi episcopo inter ceteros reformandae ecclesiae sollicitudini... Vidi iniquitatem et contradictionem in civitate …".
Dédicace ou adresse:
Dédié à Fridericum de ERDINGEN, évêque de Bressanone.
Inc. "Exaudi domine, placare domine, attende et fac (Dn 9, 19); His atque aliis huiusmodi verbi …".
Edition moderne:
In H. V. Sauerland, Rede der Gesandtschaft des Herzogs Albrecht III. von Österreich an Papst Urban VI. bei der Rückkehr der Länder des Herzogs Leopold III. unter die römische Obedienz, verfasst von Heinrich Hembuche, gen. von Langenstein oder de Hassia (c. 1387), Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung 9 (1888) 448-458
Epistola quaedam ad quosdam nobiles provinciae Austriae
Date et lieu:
1389.
Manuscrits:
MS. Graz, UB 887, f. 55r-57r ;
MS. München, BSB Clm 18544b.
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "Honorabilibus viris domino Iohanni de Lichtensteyn, I[ohanni] m[agistro] forestarum et Iohanni de T[irna]. Inter mundi huius turbines tandem aliquando vias quaerere pacis …".
Dédicace ou adresse:
Adressé à des nobles d’Autriche, notamment Johann Von LICHTENSTEIN et Johann Von TIRNA.
Edition moderne:
In SOMMERFELDT (G.), Aus der Zeit der Begründung der Universität Wien, II, Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung, 30, 1909, 647-650.
MS. Bressanone, B. Diocesana Sem. maggiore K 5 (130), f. 214r-216r ;
MS. Bressanone, B. Diocesana Sem. maggiore L 1 (131), f. 193-197 ;
MS. Insbruck, UB 59 ;
MS. Insbruck, Wilten StiftsB 32 03 37 ;
MS. Pelplin, B. Sem. Duch. 303.
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "Honorabili ac nobili viro, domino Iohanni de Lychtinsteyn magistro curiae principis illustrissimi domini Alberti ducis Austriae quidam clericorum minimus. Vanitatibus et insaniis falsis non attendere …".
Dédicace ou adresse:
Adressée à Johannes Von LIECHTENSTEIN.
Edition moderne:
In SOMMERFELDT (G.), Eine Streitschrift aus den letzten Lebensjahren des Professors Heinrich von Langenstein († 1397), Mitteilungen des Vereines für die Geschichte der Deutschen in Böhmen, 45, 1907, 151-161.
Epistola ad Robertum Bavariae Parvum Bavariae electorem super schismate
Date et lieu:
1394.
Manuscrits:
MS. Graz, UB 887, f. 31r-36V ;
MS. München, BSB Clm 18544b ;
MS. Wien, ÖNB 4923, n 9.
MS. Wolfenbüttel, HAB Guelf. 76 14 Aug. 2, f. 173r-179v.
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. " Honorabili ac nobili viro, domino Iohanni de Lychtinsteyn magistro curiae principis illustrissimi domini Alberti ducis Austriae quidam clericorum minimus. Vanitatibus et insaniis falsis non attendere …".
Dédicace ou adresse:
Adressée à RUPRECHT de Wittelsbach, Èlecteur-palatin (plus tard roi des Romains).
De antichristo et schismate ad Bartholdum ep. Frisingensem
Date et lieu:
1395-1396.
undefined:
https//geschichtsquellen.de/werk/2721
Manuscrits:
MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4 148, f. 72r-74v ;
MS. Graz, UB 887 ;
MS. Innsbruck, UB 625, f. 168v-169r (extrait Versus de morte) ;
MS. Klosterneuburg, StiftsB 278, f. 221va-222ra (extrait Versus de morte) ;
MS. Melk, StiftsB 1086 (931), p. 172-174 (extrait Versus de morte) ;
MS. Sankt-Georgenberg-Fiecht, StiftsB 131 ;
MS. Sankt-Georgenberg-Fiecht, StiftsB s.n., f. 93v ;
MS. Wien, ÖNB 4135, n 8 (extrait Versus de morte) ;
MS. Wien, ÖNB 4831, f. . 281r ;
MS. Wolfenbüttel, HAB Helmst. 678 (741).
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "O pater egregie, Frisingensis reverende / Praesul, Bertholde; (solutus sermo) His itaque metris persuaso generaliter quod de papatu; (pars postrema I) Ecce status hominum mors instans ammonet omnes; (pars postrema II) Mors est a tergo praesul pacem velis ergo …".
Dédicace ou adresse:
Adressée à Berthold de WEHINGEN, évêque de Freising.
Edition moderne:
In KNEER (A.), Die Entstehung der konziliaren Theorie. Zur Geschichte des Schismas und der kirchenpolitischen Schriftsteller Konrad von Gelnhausen († 1390) und Heinrich von Langenstein († 1397), Römische Quartalschrift für christliche Altertumskunde und Kirchengeschichte. Supplement-Heft, 1, 1893, 134-145.
Inc. "Non est hereticum dicere ‘A non est papa’ …".
Edition moderne:
In KREUZER (G.), Zwei inhaltlich verwandte Texte Heinrichs von Langenstein (gest. 1397) zum Großen Schisma, dans MÜNSCH (O.) et ZOTZ (Th.), éd., Scientia veritatis. Festschrift für Hubert Mordek zum 65. Geburtstag, Ostfildern, 2004, 401-410, aux p. 403-406.
MS. Münster, Nordrhein-Westf. SA Depos. Altert. Ver. Msc. 3, f. 15 r-v.
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. " Regula est ex loyca et theologia, quod numquam ex proposicionibus …".
Edition moderne:
In KREUZER (G.), Zwei inhaltlich verwandte Texte Heinrichs von Langenstein (gest. 1397) zum Großen Schisma, dans MÜNSCH (O.) et ZOTZ (Th.), éd., Scientia veritatis. Festschrift für Hubert Mordek zum 65. Geburtstag, Ostfildern, 2004, 401-410.
Inc. "Praesulis Eckardi reverendi Wormatiensi. Egregii patris plangentis devia mundi; Heu frustra scripsi, multos dictamine movi / Prosaico; nihil est, quod nemo movetur in orbe …".
Edition moderne:
In VON DER HARDT (H.), Ineditum carmen antiquum pro pace in duos pontifices Avenione et Rome simul sedentes, Helmstedt, 1715.
In KNEER (A.), Die Entstehung der konziliaren Theorie. Zur Geschichte des Schismas und der kirchenpolitischen Schriftsteller Konrad von Gelnhausen († 1390) und Heinrich von Langenstein († 1397), Römische Quartalschrift für christliche Altertumskunde und Kirchengeschichte, Supplement-Heft, 1, Rome, 1893.
/L’oeuvre est aussi attribuée à Johannes KUSIN Moguntinus.
Manuscrits:
MS. Ansbach, SB lat. 1 ;
MS. Ansbach, SB lat. 4 ;
MS. Ansbach, SB lat. 5 ;
MS. Ansbach, SB lat. 49 ;
MS. Ansbach, SB lat. 94 ;
MS. Eichstätt, UB st. 463 ;
MS. Eichstätt, UB st. 514 ;
MS. Eichstätt, UB st. 754 ;
MS. Graz, UB 175 (40/108 Quarto) ;
MS. Graz, UB 889 (36/16 Quarto) ;
MS. Innsbruck, UB 573 ;
MS. Klosterneuburg, StiftsB 194 ;
MS. Klosterneuburg, StiftsB 1049 ;
MS. Mattsee, Kollegiatstift 35 ;
MS. München, BSB Clm 3536 ;
MS. München, BSB Clm 3596 ;
MS. München, BSB Clm 14563 ;
MS. München, BSB Clm 14566 ;
MS. München, BSB Clm 14568 ;
MS. Paris, BnF lat. 10730 ;
MS. Sankt-Paul-im-Lavanttal, StiftsB 220/4 ?
MS. Seitenstetten, StiftsB 49 ;
MS. Stuttgart, Württ. LB HB III 6 ;
MS. Stuttgart, Württ. LB HB III 45 ;
MS. Stuttgart, Württ. LB HB III Theol. et phil. 2 190 B ;
MS. Città=del=Vaticano, BAV Vat. lat. 4275 ;
MS. Vorau, StiftsB 357 (CCXCVI) ;
MS. Vorau, StiftsB 365 (CXXXIII) ;
MS. Wien, ÖNB 1264, n 4 ;
MS. Wien, ÖNB 4180, n 11 ;
MS. Wien, ÖNB 4226, n 17 ;
MS. Wien, ÖNB 4570, n 9 ;
MS. Wien, ÖNB 4659, f. 3r-15r.
MS. Wroclaw, B. Kap. 36n ;
MS. Wroclaw, BU I Q 81.
Incipits pour le texte manuscrit:
Inc. "Tibi dabo claves regni caelorum (Mt 16, 19); Verbum hoc cuilibet dicitur confessori qui absolvendi habet potestatem confitentem a peccatis et per hoc eum intromittendi in regnum hic in spe ibi in re …".
FEDERICI Vescovini (G.), Studi sulla prospettiva medievale, Torino, 1965, 165-193 ;
GABRIEL (A.L.), Heinrich von Langenstein, Theoretiker und Reformator der mittelalterlichen Universität, dans Die Geschichte der Universitäten und ihre Erforschung..., éd. HOYER (S.) et FLÄSCHENDRÄGER (W.), Leipzig 1984, 25-36 ;
GABRIEL (A.L.), The Paris Studium. Robert of Sorbonne and his Legacy, Francfort am Main, 1992, passim ;
HÄMMERL (A.), Die Welt-Symbol Gottes oder eigenständige Wirklichkeit? Verachtung und Hochschätzung der Welt bei Heinric von Langenstein (? 1397), Ratisbonne, 1994 ;
HARTWIG (O.), Henricus de Langenstein dictus de Hassia. Zwei Untersuchungen über das Leben und die Schriften Heinrichs von Langenstein , Marburg, 1857, 2 vol. ;
HEILIG (K.J.), Kritische Studien zum Schrifttum des beiden Heinriche von Hessen, Römische Quartalschrift für christliche Altertumskunde und Kirchengeschichte , 40, 1932, 105-176 ;
HOHMANN (Th.), Initienregister der Werke Heinrichs von Langenstein, Traditio, 32, 1976, 399-423 ;
KNAPP (F.P.), Heinrich von Langenstein, 'Sermones Wiennenses ad Iudaeos convertendos'. Die ältesten aus dem deutschen Sprachraum erhaltenen Judenbekehrungspredigten Präsentation und Interpretation eines Neufunds, Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung, 109, 2001, 105-117 ;
KNEER (A.), Die Entstehung der konziliaren Theorie. Zur Geschichte des Schismas und der kirchenpolitischen Schriftsteller Konrad von Gelnhausen († 1390) und Heinrich von Langenstein († 1397), Römische Quartalschrift für christliche Altertumskunde und Kirchengeschichte, Supplement-Heft, 1, Rome, 1893 ;
KREN (C.), A medieval Objection to 'Ptolemy', BJHS, 4, 1968, 378-393 ;
KREN (C.), Homocentric Astonomy in the Latin West the 'De reprobatione ecentricorum et epiciclorum' of Henry of Hesse, Isis, 59, 1968, 269-281 ;
KREUZER (G.), Zu einem bislang unbeachteten Schismatraktat Heinrichs von Langenstein, Annuarium historiae conciliorum, 10, 1978, 131-144 ;
KREUZER (G.), Heinrich von Langenstein. Studien zur Biographie und zu den Schismatraktaten..., Paderborn, 1987 ;
KREUZER (G.), Heinrich von Langenstein und seine Wirkung, dans Hugolin von Orvieto. Ein spätmittelalterlicher Augustinertheologe in seiner Zeit, éd. ECKERMANN (W.) et HUCKER (B.U.), Cloppenburg, 1992, 187-197 ;
KRZYZANIAKOWA (J.), Henryk Totting z Oyty i jego prascy uczniowie, RocH, 61, 1995, 87-109 ;
LANG (A.), Die Katharinenpredigt Heinrichs von Langenstein Eine programmatische Rede des Gründers der Vienneer Universität über den Aufbau der Glaubensbegründung und die Organisation der Wissenschaften, Divus Thomas, 26, 1948, 123-159 et 233-250 ;
LANG (A.), Die ersten Ansätze zu systematischer Glaubensbegründung, Divus Thomas, 26, 1948, 361-394 ;
LANG (A.), Die Universität als geistiger Organismus nach Heinrich von Langenstein, Divus Thomas, 27, 1949, 41-86 ;
LANG (J.), Die Christologie bei Heinrich von Langenstein. Eine dogmenhistorische Untersuchung, Fribourg-en-Brisgau, 1966 ;
LODONE (M.), Profezia e ragione. Enrico di Langenstein contro Telesforo da Cosenza, dans PALAZZO (A.) et RODOLFI (A.), éd., Prophecy and Prophets in the Middle Ages, (Micrologus Library, 103) Florence, 257-277
PRUCKNER (H.), Studien zu den astrologischen Schriften des Heinrich von Langenstein, Leipzig, 1933 ;
LINDBERG (D.C.), The Theory of Pinhole Images in the Fourteenth Century, AHES, 6, 1969-70, 299-325 ;
LINDBERG (D.C.), Catalogue of Medieval and Renaissance Optical Manuscripts, Toronto, 1975, 87 ;
LINDBERG (D.C.), Theories of Vision from Al-Kindi to Kepler, Chicago/Londres, 1976, 123-132 ;
MANCHA (J.L.), Ibn al-Haytham's Homocentric Epicycles in Latin Astronomical Texts of the XIVth and XVth Centuries, Centaurus, 33, 1990, 70-89 ;
MENUT (A.D.), A Provisional Bibliography of Oresmes Writings, Mediaeval Studies, 28, 1966, 295-296 ;
MICHALSKI (K.), La physique nouvelle et les différents courants philosophiques au XIVe siècle, dans La philosophie au XIVe siècle, éd. FLASCH (K.), Francfort, 1969, 118-119, 156, 231-232 et 269 ;
MORISI GUERRA (A.), Il silenzio di Dio e la voce dell'anima. Da Enrico di Langenstein a Gerson, CrSt, 17, 1996, 393-413 ;
PIRZIO (P.), Le prospettive filosofiche del Trattato di Enrico di Langenstein (1325-1397) 'De habitudine causarum', RCSF, 24, 1969, 363-373 ;
PRUCKNER (H.), Studien zu den astrologischen Schriften des Heinrich von Langenstein, Leipzig, 1933 ;
ROTH (F.W.E), Zur Bibliographie des Henricus Heimbüche de Hassia dictus de Langenstein, Beiheft I, Zentralblatt für Bibliothekswesen, 1888, 96-118 ;
SHANK (M.H.), 'Unless You Believe, You Shall Not Understand' Logic, University and Society in Late Medieval Vienna, Princeton, 1988, passim ;
SOMMERFELD (E.), Ökonomisches Denken in Deutschland vor der frühbürgerlichen Revolution. Der 'Tractatus de contractibus' des Heinrich von Langenstein, Berlin (Diss.) 1969 ;
SOMMERFELDT (G.), Zwei Schismatraktate Heinrichs von Langenstein. Sendschreiben an König Wenzel von 1381 und Schreiben an Bischof Friedrich von Brixen um 1384, Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung, 7, 1907, 436-469 ;
SOMMERFELDT (G.), Eine Streitschrift aus den letzten Lebensjahren des Professors Heinrich von Langenstein († 1397), Mitteilungen des Vereines für die Geschichte der Deutschen in Böhmen, 45, 1907, 151-161 ;
SOMMERFELDT (G.), Aus der Zeit der Begründung der Universität Wien, II, Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung, 30, 1909, 638-650 ;
STENECK (N.H.), A Late medieval 'Arbor scientiarum', Speculum, 50, 1975, 245-269 ;
STENECK (N.H.),Science and Creation in the Middle Ages Henry of Langenstein (a. 1397) on Genesis, Notre Dame, 1976 ;
TANAKA (M.), Nation anglo-allemande de l'Université de Paris à la fin du Moyen Age, Paris, 1990, 150, 251 ;
THORNDIKE (L.), The Sphere of Sacrobosco and its Commentators, Chicago, 1949, 476 ;
THORNDIKE (L.), A new work by Robert Holkot, AIHS, 10, 1957, 231 ;
THORNDIKE (L.), A History of Magic and Experimental Science, III, New York, 1923-1958, 472-510 et 743-759 ;
THORNDIKE (L.), A History of Magic and Experimental Science, IV, New York, 1923-1958, 175-177 ;
THORNDIKE (L.) et KIBRE (P.), A catalogue of Incipits of Medieval Scientific Writings, revised and augmented Edition, Cambridge (Mass.), 1963, col. 103, 156, 309, 978, 1085, 1088, 1143, 1655 et 1669 ;
Autres bases prosopographiques:
VAN DUSSEN (M.), Aristotle's Tetragon Compilation and Consensus during the Great Schism, dans VAN DUSSEN (M.) et SOUKUP (P.), Religious Controversy in Europe 1378-1536. Textual Transmission and Networks of Readership, (Medieval Church Studies, 27) Turnhout 2013, 187-210.
MIRABILE, Andrea CENCINI
STUDIUM http//lamop-vs3.univ-paris1.fr/studium/ Rédaction Claire Priol-Hoogland et Anne Tournieroux ; révision, Jean-Philippe Genet, dernière mise à jour 10/03/2025.
<1a> 4925
<1b> HENRICUS de Langenstein
<1c> $Henricus de LANGENSTEIN$
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<1c> $Henricus HEINBUCHE$
<r> WEIJERS: 9, 2001, 63-68.
<1c> $Henricus HEINBUCH$
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<1c> $Henricus HEINEBUCHE$
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<1c> $Henricus HEMBUCH$
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<1c> $Henricus HEYNBUCH$
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<1c> $Henricus de HASSIA$
<r> WEIJERS: 9, 2001, 63-68.
<1c> $Henricus de HASSIA senior$
<r> MIRABILE.
<1c> $Heinrichs HEINBUCH von LANGENSTEIN$
<r> WEIJERS: 9, 2001, 63-68.
<1d> Maître en théologie.
<1e> %1325-1397%
<1e> /Il est mort le 11 février %1397% à *Vienne (*Autriche).
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<1f> %1345-1397%
<1k> Maître
<2a> *Rhénanie (*Heinbuch).
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<2b> Diocèse de £Mayence.
<2c> Il quitte *Paris en %1382% pour se rendre au monastère (cistercien) d'£Eberbach, au moment où l'Université accorde son soutien à $CLÉMENT VII$.
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<3e> Son ami est $Jacobus de ALTAVILLA$, abbé (cistercien) d'£Eberbach en %1382%.
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<3f> Partisan de $URBAIN VI$ au moment du Grand Schisme.
<3f> /Il est une des figures majeures dans les premières années du Grand Schisme, s'exprimant notamment dans des écrits en %1379% et en %1381% sur le sujet. Resté en communication avec $Pierre d'AILLY$ après son départ de *Paris, il prie l'Université de £Paris de déterminer rapidement des solutions pratiques à la résolution du Grand Schisme en %1394%.
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<3l> Élève de $Hermanus CONSUL de SAXONIA$ en %1363% ;
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<3l> Superviseur de nombreux bacheliers et licenciés ès arts entre %1364-1373%.
<3l> /En novembre %1370%, il demande l'autorisation de pouvoir superviser deux étudiants ès arts, bien qu'il ne soit pas régent.
<5b> /De *Worms, il arrive à *Vienne (*Autriche) où il contribue à la réorganisation de l’université.
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<5c> Bachelier ès arts (*Paris) %1363% (13 février) ;
<5c> /Sous la supervision de $Hermanus CONSUL de SAXONIA$.
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<r> AUP: I, 279.
<5c> Licencié ès arts (*Paris) %1363% (20 mai) ;
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<r> AUP: I, 284.
<5c> Maître ès arts (*Paris) %1363% (22 mai);
<5c> /Sous la supervision de $Hermanus CONSUL de Saxiona$. Il jure de régler les frais de son inception, quand il prête son serment, dès que sa situation financière s'améliorera.
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<r> AUP: I, 285.
<5c> Bachelier en théologie (*Paris) en %1371% (janvier) ;
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<5c> Bachelier en théologie formatus (*Paris) attesté en %1375% (24 septembre) ;
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<r> AUP: I, 478.
<5c> Licencié en théologie (*Paris) en ?décembre %1375% ;
<5c> /Il est classé 2/10.
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<5c> Maître en théologie (*Paris) (le 4 mars) %1376%.
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<6a> Clerc du diocèse de £Mayence ;
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<6b> Candidat à un canonicat=prébendé de £Worms sur un rotulus de l'Université de £Paris en %1365% ;
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<6b> Bénéfice à la collation de l'abbé et de la communauté de £Sankt-Maximin (diocèse de £Trier) accordé en %1371% ;
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<6b> Vice-chancelier de £Paris, %1371-1381%.
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<r> CUP: III, 300.
<7b> *Paris (Nation £Anglo-allemande : procureur élu le 24 août %1363%) ;
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<r> AUP: I, 289.
<7b> *Paris (Nation £Anglo-allemande : il est chargé de porter le rotulus de la Nation à la Curie le 18 octobre %1370%) ;
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315 ;
<r> AUP: I, 369.
<7b> *Paris (Nation £Anglo-allemande : il est chargé de saluer un évêque écossais le 5 janvier %1376%) ;
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315 ;
<r> AUP: I, 510.
<7b> *Paris (Université : il est chargé de présenter la salutation de l’Université de £Paris à l'$Empereur CHARLES IV de Luxembourg$ lors de sa venue à *Paris en %1378% (5 janvier)) ;
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315 ;
<r> AUP: I, 530.
<7b> Paris (Faculté de £Théologie : maître-régent %1375-1382%) ;
<7b> *Vienne (Faculté de £Théologie : professeur %1384-1397%) ;
<r> WEIJERS: 9, 2001, 63-68.
<7b> *Vienne (Faculté de £Théologie : lecteur en %1385%) ;
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<7b> *Vienne (Faculté de £Théologie : Doyen en %1389%) ;
<r> WEIJERS: 9, 2001, 63-68.
<7b> *Vienne (Université : Recteur en %1393-1394%).
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315 ;
<12a> Le 4 mars %1376%, il doit un florin à la Nation £Anglo-allemande, somme qu'il dit avoir dépensée pour couvrir les frais du banquet donné pour son inception ;
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315 ;
<r> AUP: I, 484-485.
<14a> Il est un bienfaiteur du collège de £Sorbonne, figurant sur un des vitraux de la nouvelle bibliothèque du collège.
<r> SULLIVAN Theol.: II, 311-315.
<r> DELISLE CM: II 200.
<19> Oeuvre écrite en latin :
<20> Auteur actif dans le champ religieux :
<20a1> &Quaestiones super quattuor libros Sententiarum&
<<b>> ?
<<c>> MS. Alençon, BM 144.
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 304 ;
<<c>> MS. Leipzig, UB 593 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4319.
<<cc>> Inc. : "
<20a2> &Lectura in Prologum Bibliae&
<<b>> %1385% à *Vienne.
<<l>> Latin.
<<c>> MS. Admont, StiftsB 198 ;
<<c>> MS. Augsburg, UB II 1 2° 26 ;
<<c>> MS. Dresden, SLB P 28 ;
<<c>> MS. Graz, Franziskanerkl. A 67/30, f. 193-194 (extraits sur les lettres de £Saint PAUL$ ?) ?
<<cc>> Inc. : "In principio creavit ... Ita scribitur in capite totius divinae Scripturae quae incipit a libro Genesis, quem ideo exponere intend ... ".
<20a3> &In Genesim&
<<b>> %1385-1392% à *Vienne.
<<l>> Latin.
<<c>> MS. Admont, StiftsB 154, f. 1r-221r ;
<<c>> MS. Augsburg, UB II 1 2° 74 ;
<<c>> MS. Berlin, SBB lat. fol. 709, f. 1-104 (L. I-III) (Aux Chartreux d'£Erfurt) ;
<<c>> MS. Darmstadt, HLB 380, (I) ;
<<c>> MS. Darmstadt, HLB 381, (III) ;
<<c>> MS. Darmstadt, HLB 382 ;
<<c>> MS. Dresden, SLB P 28 ;
<<c>> MS. Eichstätt, UB st. 734 ;
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 2° 56, f. 1-44 (L. I-III) ;
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 2° 69 ;
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 2° 140, f. 1-241 (L. IV-XIV) ;
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 2° 141, f. 1-283 (L. XV-?) ;
<<c>> MS. Giessen, UB. 779, f. 1-323 (L. I-XXIV) ;
<<c>> MS. Gdansk, B. polsk. Akad. Nauk Marienbibliothek F 237, f. 1-129 (L. I-III) ;
<<c>> MS. Gdansk, B. polsk. Akad. Nauk Marienbibliothek Q 22, f. 1-11 (L. I-III) ;
<<c>> MS. Göttweig, StiftsB 264/274, f. 1-239 ;
<<c>> MS. Graz, UB 935 ;
<<c>> MS. Graz, UB 1649 ;
<<c>> MS. Hamburg, SuUB Theol. 1009 ;
<<c>> MS. Heiligenkreuz, StiftsB 155, f. 118-125 (L. XIX) ;
<<c>> MS. Herzogenburg, StiftsB 46, f. 1r-272r, I-VII ;
<<c>> MS. Innsbruck, UB 82, f. IIra-30vb ;
<<c>> MS. Karlsruhe, BLB Augiensis pa41, f. 1-138 (I-III) ;
<<c>> MS. Karlsruhe, BLB Augiensis pa42, f. 1-138 (IV-VII) ;
<<c>> MS. Karlsruhe, BLB Augiensis pa43, f. 1-159 (VIII-XI) ;
<<c>> MS. Karlsruhe, BLB Augiensis pa44, f. 1-159 (XII-XVI) ;
<<c>> MS. Karlsruhe, BLB Augiensis pa45, f. 1-245 (XVII-XXI) ;
<<c>> MS. Karlsruhe, BLB Augiensis pa46, f. 1-112 (XXII-XXIII) ;
<<c>> MS. Karlsruhe, BLB Augiensis pa47, f. 1-128 (XXIV) ;
<<c>> MS. Klagenfurt, UB Pap. 29 ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 205, f. 52va-91ra, extraits (&Definitiones&) ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 328, f. 99rb-127vb, extraits (&Definitiones&) ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 332, f. 1-152 (IV-XI) ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 333, f. 1-331 (IV-X) ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 334, f. 1-168 (I-III) ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 335, f. 1-213 (XIX-?) ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 492, f. 1-191 (XVII-XVIII) ;
<<cc>> Inc. : "Primum, quod necessarium est cuilibet christiano, est fides ...".
<<m>> Commentaire de l’oeuvre de $THOMAS d’Aquin$.
<20a12> &Meditationes super passionem domini nostri Iesu Christi&
<<b>> ?
<<c>> MS. ?
<<cc>> Inc. : "Ex quo enim non sunt aequales …".
<20a13> &Contra disceptationes et contrarias praedicationes fratrum mendicantium super conceptione Mariae virginis et contra maculam sancto Bernardo mendaciter impositam&
<<v>> &Contra maculatores b. Bernardi epistola&
<<b>> ?
<<c>> MS. Graz, UB 901 ;
<<c>> MS. Köln, StA GB 4° 124 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4406 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4923.
<<cc>> Inc. : "Reverendo in Christo patri ac domino Iacobo abbati Ebirbacensi, sacrae theologiae famoso Parisiensi doctori ... Quidam non levis quaerulae tumultus mihi nuper tonuit in aures …".
<<d>> Ed. *Strasbourg %1516% (édité par $Johannes WIMPHELING$).
<20a14> &De blasphemia et peccato in Spiritum Sanctum&
<<b>> ?
<<b>> /Attribution non assurée.
<<c>> MS. Admont, StiftsB 103, f. 318v-322v ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 490, f. 302b-308va ;
<<c>> MS. Melk, StiftsB 531 (588, L 7), f. 161vb-165va ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4696, f. 85v-93v.
<<cc>> Inc. : "Omne peccatum et blasphemia …".
<20a15> &De communicantibus et celebrantibus&
<<b>> ?
<<b>> /Attribution non assurée: l’oeuvre est aussi attribuée à $Nicolaus de DINKELSBÜHL$.
<<c>> MS. Ansbach, SB Lat. 72 ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 3544 ;
<<c>> MS. Sankt-Florian StiftsB XI 608.
<<cc>> Inc. : "Si quis experiri desiderat, utrum sit melius an rarius corporis Christi suscipere sacramentum …".
<20a16> &De confessione&
<<v>> &De clavibus paenitentiae&
<<v>> &De modo ligandi et solvendi&
<<v>> &De poenitentia et confessione&
<<b>> ?
<<b>> /Attribution non assurée : l’oeuvre est aussi attribuée à $Saint BONAVENTURE$ et au $Pseudo-Nicolaus de DINKELSBÜHL$ ; un extrait a circulé sous le titre &Regulae ad cognoscendum differentiam inter peccatum mortale et veniale& ;
<<c>> MS. Seitenstetten, StiftsB 49, f. 38ra-51rb (extrait ?) ?
<<c>> MS. Vorau, StiftsB 13 ;
<<c>> MS. Vorau, StiftsB 325, &Regulae& ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 3613 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 3684 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 3897 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4009 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4014 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4015 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4427 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4487, n° 5 (extrait ?) ?
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4918 ;
<<c>> MS. Wien, SchottenstiftsB 396 (Hübl 409), f. 52r-58r ?
<<c>> MS. Wien, SchottenstiftsB 412 (Hübl 327), f. 35v-49v ?
<<c>> MS. Wien, Theresianum 2° 12 ;
<<c>> MS. Wilhering, StiftsB IX 92.
<<cc>> Inc. : "Circa confessionem principaliter sex sunt consideranda, prima qualiter se confessor debeat …" ;
<<cc>> Inc. : "Ad cognoscendum differentiam inter peccatum mortale et veniale oportet scire regulas …".
<<d>> Ed. *Esslingen %1473% dans $Johannes GERSON$ &Tractatus de pollutionibus …& (GKW 10815) ;
<<d>> Ed. *Memmingen %1483% dans $Antonin de FLORENCE$ &Opus de erudition confessorum& ;
<<d>> Ed. *Magdeburg %1498-1500% dans $Thomas a KEMPIS$ &De imitatione Christi&.
<<k3a1>> &(Version allemande du De paenitentia et confessione)&
<<<b>>> ?
<<<c>>> MS. Wien, ÖNB 3086, f. 169r-174v.
<<<c>>> Inc. : ‘
<<<g>>> Traduction du latin en allemande du & De paenitentia et confessione &.
<20a17> &Directorium pro audiendis confessionibus infirmorum&
<<b>> ?
<<b>> /Attribution non assurée.
<<c>> MS. Bamberg, SB Theol. 96 (Q IV 9) ;
<<c>> MS. München, UB 2° 74 ;
<<c>> MS. Sankt-Paul=im=Lavanttal 246/6 ?
<<c>> MS. Stuttgart, Württ. LB HB I 168.
<<cc>> Inc. : "Confessor debet audire infirmum qui est in articulo mortis …".
<20a18> &De distinctione horarum&
<<v>> &De horis canonicis correspondentibus ad passionem Christi&
<<b>> ?
<<c>> MS. Augsburg, SuStB 4° 195 ;
<<c>> MS. Heiligenkreuz, StiftsB 305, n° 2 ;
<<c>> MS. Innsbruck, UB 129 ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 862, f. 231r-237r ;
<<c>> MS. Maria=Saal, KollegilsriftsB 19 ;
<<c>> MS. Sankt-Paul=im=Lavanttal 74/3 ;
<<c>> MS. Seitenstetten, StiftsB 257 ;
<<c>> MS. Weimar, B. Anna Amalia 2° 21 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4178 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4749 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4766 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4889 ;
<<c>> MS. Wien, SchottenstiftsB 30 (Hübl 30), f. 328v-330v ;
<<c>> MS. Wien, SchottenstiftsB 74 (Hübl 177), f. 410r-441v ;
<<c>> MS. Wien, Theresianum 4° 23 ;
<<c>> MS. Wolfenbüttel, HAB Helmst. 237 (270).
<<cc>> Inc. : "Ut doctorum testatur auctoritas, Christus eo die fuit passus, quo est et conceptus …".
<<d>> Ed. *Magdeburg %1498-1500% dans $Thomas a KEMPIS$ &De imitatione Christi&.
<20a19> &De eucharistia&
<<b>> ?
<<b>> /Attribution non assurée
<<c>> MS. Göttweig, StiftsB 474/310, f. 116r-119v ;
<<c>> MS. Graz, UB 976 (38/43 Quarto) ;
<<c>> MS. Innsbruck, Wilten StiftsB 32 02 04, f. 162ra-165r.
<<cc>> Inc. : "Ad honorem corporis Dominici, quod tractatum est de purissimis sanguinibus virginis Mariae …".
<20a20> &De modo vincendi seipsum&
<<b>> ?
<<c>> /Attribution non assurée.
<<c>> MS. Stuttgart, Württ. LB HB I 57.
<<cc>> Inc. :"Quaestio de modo vincendi seipsum, scilicet quomodo homo dominetur sibi ipsi …".
<20a21> &De novem peccatis alienis&
<<b>> ?
<<b>> /Attribution non assurée : l’oeuvre est aussi attribuée à $Matthieu de CRACOVIE$ ?
<<c>> MS. Augsburg, UB II 1 2° 160 ;
<<c>> MS. Columbus, Ohio State U. Thompson Memorial Libr. Thurber Rare Book Room 8 ;
<<c>> MS. Innsbruck, UB 433, f. 210va-213rb ;
<<c>> MS. Klagenfurt, UB Pap. 83 ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 194 ;
<<c>> MS. Leipzig, UB 346 ;
<<c>> MS. Michaelbeuern, StiftsB 82, f. 284va-287rb ;
<<c>> MS. Michaelbeuern, StiftsB 92, f. 219v-233v ;
<<c>> MS. Michaelbeuern, StiftsB 100, f. 168r-171r ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 16194 ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 18225 ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 18314 ;
<<c>> MS. Praha, NK I F 5 (237) ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4910 ;
<<c>> MS. Würzburg, UB M ch. f 41.
<<cc>> Inc. : "Ab occultis meis munda me, Domine (Ps 18, 13); Ista sunt verba prophetae David, in quibus verbis duo petit, scilicet emendationem propriorum peccatorum …".
<20a22> &De Verbo incarnato&
<<v>> &De verbis divinis&
<<b>> ?
<<c>> MS. Admont, StiftsB 189 ;
<<c>> MS. Augsburg, UB II 1 2° 74 ;
<<c>> MS. Bernkastel-Kues, B. St Nikolaus-Hospitals 54 ;
<<c>> MS. Eichstätt, UB st. 734 ;
<<c>> MS. Graz, UB 348 ;
<<c>> MS. Graz, UB 1236 ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 349, f. 125ra-130ra ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 820, f. 116r-126r ;
<<c>> MS. Köln, StuUB GB 4° 124 ;
<<c>> MS. Strasbourg, BNU 125 (latin 122) ;
<<c>> MS. Wien, Dominikanerkonv. 41/263 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 1264 (&De verbo in divinis&) ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4173 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4178 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4659 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 12504 ;
<<c>> MS. Wien, SchottenstiftsB 30 (Hübl 30), f. 384v-385v (&De verbo increato&).
<<cc>> Inc. : "Quis mihi det verbum quo semiverbius ego aliquid loquar …".
<20a23> &Declaratio super prophetia de ultimis temporibus&
<<b>> ?
<<b>> /Attribution non assurée.
<<c>> MS. Leipzig, UB 595.
<<cc>> Inc. : "Aperi Libane (Za 11, 1); Quia igitur prophetias antiquas devotissimarum personarum Deum semper benedictum pre omnibus diligencium …".
<20a24> &Dicta (1)&
<<b>> ?
<<c>> MS. München, BSB Clm 4721.
<<cc>> Inc. : "Benedicere alicui rei est bona in ipsa vel sibi multiplicare …".
<20a25> &Dicta (2)&
<<b>> ?
<<b>> /Attribution non assurée.
<<c>> MS. Klosterneuburg, SiftsB 340, f. 287ra-290ra ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, SiftsB 1154, n° 14 ;
<<cc>> Inc. : "Quaeritur quid sit opus maximi valoris vivis et mortuis …".
<20a26> &Forma vivendi, quam tradidit Christus&
<<v>> &De forma vivendi religiosorum&
<<v>> &Exhortatio ad monachos&
<<b>> ?
<<b>> /Attribution non assurée.
<<c>> MS. Melk, StiftsB 1087 (932) ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 641 ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 2837 ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 3594 ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 7018 ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 7746 ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 11724 ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 12252 ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 14357 ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 14793;
<<c>> MS. München, BSB Clm 16512 ;
<<c>> MS. Paris, BnF lat. 13605 ;
<<c>> MS. Praha, NK I F 18 (250) ;
<<c>> MS. Salzburg, Sankt-Peter StiftsB a IV 18 ;
<<c>> MS. Salzburg, Sankt-Peter StiftsB b I 27 ;
<<c>> MS. Stuttgart, Würt. LB Theol. et phil. 2° 190 B ;
<<c>> MS. Valenciennes, BM 233 (224) ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 3655 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 3848 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4031 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4096 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4121! ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4533 ;
<<c>> MS. Wien, Schottenklost. 66 (Hübl 396).
<<cc>> Inc. : "Christus nobis tradidit formam hic vivendi et exemplo docuit viam gradiendi
expl. nos ut omnes adiuvent, qui timent turbamen, et a malo liberent in eternum. Amen … ".
<20a27> &Dubia de jejunio&
<<b>> ?
<<b>> /Attribution non assurée.
<<c>> MS. Graz, UB 897 (37/16) ;
<<c>> MS. Kreuzenstzin, Sammlung Graf Wilczek Inv. Nr 5662 ;
<<c>> MS. Rein, StiftsB 6.
<<cc>> Inc. : "Circa illud verbum Iohelis prophetae exhortatum: Convertimini ad me (Ioel 2, 12) …".
<20a28> &Epistola ad bursarium Eberbacensem&
<<v>> &De vita solitaria&
<<b>> ?
<<c>> MS. Praha, NK I F 5 (237) ;
<<cc>> Inc. : "Religioso ac venerabili Ebirbacensis coenobii monacho Petro de Lutern, Heinricus de Hassia insuetus mundi accola speciosa deserti ardentius amare. Quia vere mundus est immundus …".
<<e>> Adressé à $Petrus de LUTERN, moine d’£Eberbach$.
<20a29> &Epistola de contemptu mundi ad abbatem Iacobum Eberbacensem&
<<cc>> Inc. : "Honorabili religioso viri et domino Iacobo abbati Ebirbacensis coenobii Henricus de Hassia peregrinus in terra non sua. Ollas Egypti vitare et delicias Ierusalem perenniter degustare …".
<<i>> SOMMERFELDT (G.), Des Magisters Heinrich von Langenstein Traktate 'De contemptu mundi', &Zeitschrift für katholische Theologie& 29, 1905, 406-412.
<20a30> &Epistola de contemptu mundi ad Iohannem de Eberstein&
<<i>> In WILL (C.), Henricus de Hassia über das Wiesbadener Badeleben im 14. Jahrhundert, &Annalen des Vereins für nassauische Altertumskunde und Geschichtsforschung&, 13, 1874, 348-349.
<<k3a1>> &(Traduction allemande)&
<<<b>>>> ?
<<<c>>> MS. München, BSB Cgm 7956, f. 1r-17v.
<<<cc>>> Inc. : ‘
<<<g>>> Traductio en allemand du latin.
<20a31> &Epistola de quadam pictura ad Iohannem de Eberstein camerarium Moguntinum&
<<b>> ?
<<cc>> Inc. : "
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4173, n° 21 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4209, n° 2 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4567, n° 67.
<<e>> Adressé à $Johannes de EBERSTEIN$.
<20a32> &Epistola de contemptu mundi ad Eberhardum de Yppelbrunn sive Georgium Pataviensem episcopum&
<<b>> %1383%.
<<c>> MS. Augsburg, UB II 1 2° 74 ;
<<c>> MS. Cambridge, U.L. Add. 3145 ;
<<c>> MS. Düsseldorf, ULB B 171 ;
<<c>> MS. Düsseldorf, ULB B 193 ;
<<c>> MS. Köln, DomB 169 ;
<<c>> MS. Innsbruck, UB 129 ;
<<c>> MS. Innsbruck, Wilten StiftsB 32 03 07 ;
<<c>> MS. Melk, StiftsB 618 (1064 ; O 25) ;
<<c>> MS. Melk, StiftsB 803/1 (806 ; O 44/1) ;
<<c>> MS. Melk, StiftsB 809 (812 ; O 50) ;
<<c>> MS. Melk, StiftsB 1081 (610 ; L 35) ;
<<c>> MS. Melk, StiftsB 1734 (294 ; E 84) ;
<<c>> MS. Melk, StiftsB 1830 (289 ; E 79) ;
<<c>> MS. Melk, StiftsB 1876 (396 ; H 6) ;
<<c>> MS. Melk, StiftsB 618 (1064 ; O 25) ;
<<c>> MS. Praha, NK VIII F 10 (1564) ;
<<c>> MS. Praha, NK XX 1 12 (ex Admont StiftsB 464) ;
<<c>> MS. Città=del=Vaticano, BAV Pal. lat. 77 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4710 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4947 ;
<<c>> MS. Wolfenbüttel, HAB Gud. Lat. 73 (4377).
<<cc>> Inc. : "Amicorum sincerissimo virtutis et scientiae meritis praeclaro reverendo domino Eberhardo de Yppelbrunn ... Heinricus de Langenstein ... suorum minimus felici prosperitate vivere et fecundis successibus superabundare. Audiens nuper de dignori promotione …".
<<e>> Adressé à $Eberhardus de YPPELBRUNN$.
<20a33> &Tractatus de contemptu mundi&
<<b>> ?
<<c>> MS. Seitenstetten, StiftsB 261.
<<cc>> Inc. : "
<20a34> &Epistola consolatoria ad Eckardum episcopum Wormatiensem de fratris obitu&
<<b>> %1384%.
<<c>> MS. Admont, StiftsB 198 ;
<<c>> MS. Augsburg, UB II 1 2° 74 ;
<<c>> MS. Oxford, Merton College 47 :
<<c>> MS. Praha, NK VIII F 10 (1564).
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4610, f. 163v-169v ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4659, f. 63v-68r ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4948 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 5352.
<<cc>> Inc. : "Reverendo in Christo patri ac domino, domino Eckardo, episcopo Wormaciensi, Henricus de Langensteyn ... in medio regni pestilentiae suspirans salutem …".
<<e>> Adressé à $Eckard de DERCH, évêque de £Worms$.
<20a35> &Exhortatio&
<<b>> %1383%.
<<c>> MS. Lambach, StiftsB 332, f. 242v-245r ;
<<c>> MS. Lambach, StiftsB 333 ?
<<c>> MS. München, BSB Clm 2822.
<<c>> MS. Wien, ÖNB 3815 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4065 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4108 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4116.
<<cc>> Inc. : "Quanta audimus et cognoscimus fratres et cottidie in scripturis legimus monita …".
<20a36> &Secreta sacerdotum&
<<b>> %1383% ;
<<b>> /Édité par $Michael LOCHMAIER$ pour l’édition imprimée ?
<<c>> MS. Alba Julia, B. Batthyaneum R I 157 (157) ;
<<c>> MS. Graz, UB 248 ;
<<c>> MS. Graz, UB 312 ;
<<c>> MS. Graz, UB 731 ;
<<c>> MS. Innsbruck, UB 207 ;
<<c>> MS. Praha, NK XX A 16 (ex Admont, StiftsB 335) ;
<<c>> MS. Seitenstetten, StiftsB 133 ;
<<c>> MS. Wien, UB I 8871 ;
<<c>> MS. Zwettl, StiftsB 337.
<<cc>> Inc. : "Sacerdotes plura circa officium missae aliter procederent si aliter didicissent …".
<<c>> MS. Wien, Dominikanerkonv. 39/40, f. 286ra-296va ;
<<c>> MS. Wien, Dominikanerkonv. 41/263, f. 99v-123v ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 3746 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4017 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4221 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4240 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4444 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4659 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4734 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4926 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 5118 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 15230 ;
<<c>> MS. Wilhering, StiftsB IX 63 ;
<<c>> MS. Zwettl, StiftsB 337.
<<cc>> Inc. : "Quam brevis fuerit missa et in verbis et in cerimoniis …".
<<d>> Ed. *Magdeburg %1498-1500% dans $Thomas a KEMPIS$ &De imitatione Christi&.
<<k3a1>> &Erklärung der Masse&
<<<b>>> ?
<<<c>>> MS. München,
<<<g>>> Peut-être traduction du latin en allemand du traité de $Henricus de LANGENSTEIN$ ?
<20a42> &Sermo de annuntiatione beatae Mariae virginis ‘Quomodo fiet istud’&
<<b>> ?
<<b>> /Il y a au moins deux sermons différents sous le même titre.
<<c>> MS. Augsburg, UB II 1 2° 173, f. 174r-179r.
<<c>> MS. Graz, UB 532 ;
<<c>> MS. Graz, UB 633 ;
<<c>> MS. Herzogenburg, StiftsB 29 ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 388, f. 141ra-152ra ;
<<c>> MS. Lambach, StiftsB Ccl 73, fragment ;
<<c>> MS. Michaelbeuern, StiftsB Man. cart 43 ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 14265 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4571 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 12504 ;
<<c>> MS. Wolfenbüttel, HAB Helmst. 152 (177), f. 274r-280v ;
<<c>> MS. Wolfenbüttel, HAB Helmst. 159 (187), f. 443vb ;
<<cc>> Inc. : "Fiat mihi secundum verbum tuum (Lc 1, 38); Honorabiles patres, domini, doctores, magistri clerique... Ex praefati evangelii historia …" (MS. Augsburg) ;
<<cc>> Inc. : "Dixit Maria ad angelum: Quomodo fiet istud (Lc 1, 34); Patres et domini reverendi. Si magna et mirabilia huius solemnitati …".
<20a43> &Sermo de conceptione beatae Mariae virginis&
<<b>> ?
<<c>> MS. Admont, StiftsB 198 ;
<<c>> MS. Cambridge, UL Add. 6981 ;
<<c>> MS. Graz, UB 562 ;
<<c>> MS. Graz, UB 647 ;
<<c>> MS. Graz, UB 852 ;
<<c>> MS. Herzogenburg, StiftsB 29 ;
<<c>> MS. Innsbruck, UB 129 ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 907 ;
<<c>> MS. Krermsmünster, StiftsB CC 16 ;
<<c>> MS. Michaelbeuern, StiftsB Man/ cart. 43 ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 14658 ;
<<c>> MS. Praha, NK VIII F 10 (1564) ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 3259 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 3828 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4242 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4406 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4571 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4627 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4903 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 12504 ;
<<c>> MS. Wolfenbüttel, HAB Helmst. 152 (177).
<<cc>> Inc. : "Aedificavit Dominus costam in mulierem scribitur (Gn 2, 22); Ad laudem gloriosae beatae Mariae virginis de ipsius conceptione quam devotio quorumdam Christi fidelium …".
<20a44> &Sermones de Beata Maria&
<<b>> ?
<<c>> MS. Sankt-Paul-im-Lavanttal, StiftsB 54/4, f. 82v-126v ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4571 n° 4 ?
<<c>> MS.Wien, ÖNB 4873, f. 1r-88r (&Sermones septem de BMV&) ;
<<cc>> Inc. : "In illo tempore loquente Iesu ad turbas... Beatus venter, in quo incomprehensibilis sese recepit (Lc 11, 27) divinitas …".
<20a45> &Sermo in festo conceptionis Mariae virginis&
<<cc>> Inc. : "Inclinato capite tradidit spiritum (Io 19, 30); Reverendi patres, magistri et domini in Christo dilectissimi. Hodierna die …".
<20a52> &Sermo de sudore passionis Chtristi&
<<v>> &Sermo de sudore vultus&
<<v>> &Lectura de corpore Christi et de sudore vultus&
<<v>> &Meditationes super: 'In sudore vultus'&
<<b>> ?
<<c>> MS. Wien, ÖNB 1264, n° 6 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 1352, n° 3 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4627, n° 22 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4659, f. 156r-162v.
<<cc>> Inc. : "
<20a53> &Sermo in festo lancee et clavorum domini&
<<b>> ?
<<c>> MS. Graz, Ub 901 ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 862, f. 255r-261v ;
<<c>> MS. Sankt-Georgenberg-Fiecht, StiftsB 153 ;
<<c>> MS. Sankt-Paul=im=Lavanttal 192/4.
<<cc>> Inc. : "
<20a54> &Sermo de ascensione Domini&
<<b>> ?
<<c>> MS. Innsbruck, UB 129 ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 535 ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 907 ;
<<c>> MS. Sankt-Florian, StiftsB XI 96 ;
<<c>> MS. Seittenstetten, StiftsB 261 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4242 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4384 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4613 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4903.
<<cc>> Inc. : " Sic veniet quemadmodum vidistis (Act 1, 11). Sicut novistis patres et domini sacro docente eloqui …".
<20a55> &Sermo de omnibus sanctis&
<<b>> ?
<<b>> /Œuvre perdue.
<<c>> MS. ?
<<cc>> Inc. : "
<20a56> &Sermo de sancta Catharina&
<<b>> %1396%.
<r> https://www.geschichtsquellen.de/werk/2732.
<<c>> MS. Wien, ÖNB 5352, f. 214r-229v.
<<cc>> Inc. : "Doctrix est disciplina Dei (Sap 8, 4). Reverendi patres, magistri et domini. Quod sacrosancta Christi ecclesia ortodoxa …".
<<i>> In LANG (A.), Die Katharinenpredigt Heinrichs von Langenstein. Eine programmatische Rede des Gründers der Wiener Universität über den Aufbau der Glaubensbegründung und die Organisation der Wissenschaften, &Divus Thomas&, 26, 1948, 123-159, 233-250.
<20a57> &Sermo de sancta Elisabeth in die natali&
<<b>> ?
<<c>> MS. Eichstätt, UB st 734 ;
<<c>> MS. Graz, UB 801 ?
<<cc>> Inc. : "In illo tempore dixit Iesus discipulis suis parabolam hanc: Simile est regnum caelorum homini negotiatori quaerenti bonas margaritas (Mt 13, 45); Caeleste regnum homini negotiatori …".
<20a58> &Sermo de sancto Bernardo&
<<b>> ?
<<b>> /Le sermon est aussi attribué à $Heinrich TOTTING de Oyta$.
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4° 125 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4173.
<<cc>> Inc. : "Lex Dei eius in corde …".
<20a59> &Sermo de sancta Magdalena&
<<b>> ?
<<c>> MS. ?
<<cc>> Inc. : " Remittuntur ei peccata multa, quoniam dilexit multum (Lc 7, 47); Reverendi patres et domini mei. Mariae Magdalenae ardorem sitiens gratiam Christi …".
<20a60> &Sermo de trinitate&
<<b>> ?
<<c>> MS. Innsbruck, UB 129 ;
<<c>> MS. Leipzig, UB 544 ;
<<c>> MS. Melk, StiftsB 775 (345 ; G 5) ;
<<c>> MS. Sankt-Florian, StiftsB XI 17 A ;
<<c>> MS. Seittenstetten, StiftsB 261 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 3786 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4209 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4242 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4610.
<<cc>> Inc. : " Non est similis tui in diis, Domine (Ps 85, 8); Patres et reverende domini. Si plebs fidelis alias festive …".
<20a61> &Sermo seu Tractatus de intelligentia illius passus evangeli : Qui non ex sanguinibus neque ex voluntate viri sed ex Deo nati sunt (Io 1, 13)&
<<b>> ?
<<b>> /Attribution non assurée.
<<c>> MS. Bonn, UB S 295.
<<cc>> Inc. : " Quia interrogasti me carissime …".
<20a62> &Sermo de dignitate sacerdotum&
<<b>> ?
<<c>> MS. Augsburg, UB II 1 2° 74 II.
<<cc>> Inc. : "Ego sum lux mundi (Io 8, 12); Doctor eximius beatus Augustinus in quodam (sic) omelia super Iohannem tractans verbum propositum …".
<20a63> &Sermo de proprietate&
<<b>> ?
<<c>> MS. Admont, StiftsB 156 ;
<<c>> MS. Admont, StiftsB 319 ;
<<c>> MS. Admont, StiftsB 430 ;
<<c>> MS. Augsburg, UB II 1 2° 74 II ;
<<c>> MS. Einsiedeln, StiftsB 742 ;
<<c>> MS. Graz, UB 676 (35/43 Folio) ;
<<c>> MS. Herzogenburg, StiftsB 53 ;
<<c>> MS. Innsbruck, UB 129 ;
<<c>> MS. Jena, UB Bos. 8° 14 ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 384, f. 180r-187vb ;
<<c>> MS. Kremsmünster, StiftsB CC 99 ;
<<c>> MS. Leipzig, UB 594 :
<<c>> MS. Melk, StiftsB 900 (361 ; G 21) ;
<<c>> MS. Melk, StiftsB 1789 (892 ; Q 29) ;
<<c>> MS. Oxford, Bodl. Libr. Hamilton 18 ;
<<c>> MS. Oxford, Bodl. Libr. Laud misc. 199, à l’abbaye de £Nüremberg (Saint-Gilles).
<<c>> MS. Vorau, StiftsB 357 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4242 ?
<<c>> MS. Wien, Theresianum 4° 40.
<<cc>> Inc. : "Ecce nos reliquimus omnia (Mt 19, 27); Novistis fratres dilectissimi in domino Iesu regulariter congregati …".
<<e>> Adressé aux chanoines (O.S.A.) de £Klosterneuburg.
<20a64> &Sermones Wiennenses ad Iudaeos convertendos&
<<b>> %1384-1397% ;
<r> https://www.geschichtsquellen.de/werk/2733.
<<c>> MS. Innsbruck, UB 129 ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 700, f. 109r-127r ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4830.
<<cc>> Inc. : "Non est similis tui in diis, Domine (Ps 85, 8); Patres et reverende domini. Si plebs fidelis alias festive …".
<<cc>> Inc. : "Misereor super vos, o Hebraei filii dispersionis …".
<<i>> In KNAPP (F.P.), Heinrich von Langenstein, 'Sermones Wiennenses ad Iudaeos convertendos'. Die ältesten aus dem deutschen Sprachraum erhaltenen Judenbekehrungspredigten: Präsentation und Interpretation eines Neufunds, &Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung&, 109, 2001, 105-117.
<20a65> &Sermones dominicales&
<<b>> ?
<<c>> MS. ?
<<cc>> Inc. : "Ecce rex tuus venit tibi mansuetus (Mt 21, 5); Adventus Christi ab antiquo prophetatus est …".
<20a68> &Sermones de quattuor instinctibus&
<<v>> &De instinctibus&
<<b>> ?
<<c>> MS.Wien, ÖNB 1312, n° 8 ;
<<c>> MS.Wien, ÖNB 1264, n° 2.
<20a69> &Sermo de indulgentiis&
<<b>> ?
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4610, f. 234v-247r.
<<cc>> Inc. : "
<20a70> &Sermo de sacerdote novo&
<<b>> ?
<<c>> MS. Innsbruck, UB 796, f. 110v-111r.
<<cc>> Inc. : "
<20a71> &Sermo de vita communia et religiosa in claustris&
<<b>> ?
<<c>> MS. Wien, ÖNB 3700, n° 5 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 3702, n° 7.
<<cc>> Inc. : "
<20a72> &(Sermones diversi)&
<<b>> ?
<<c>> MS. Engelberg, StiftsB (&Sermones tres de dedicatione Templi&) ;
<22a3> &Modus sermonicandi cum proemiis et petitionibus&
<<b>> ?
<<l>> Latin et allemande ?
<<c>> MS. Sankt-Florian, StiftsB XI 113.
<<cc>> Inc. : "Prohemium in summis festivitatibus. Homo quidam erat dives …".
<23> Auteur actif dans le champ scientifique :
<23a1> &De reprobatione ecentricorum et epiciclorum&
<<b>> %1364%
<r> WEIJERS: 9, 2001, 63-68.
<<l>> Latin.
<<c>> MS. Melk, StiftsB 601 (51 ; B. 16), f. 210-218 (incomplet) ;
<<c>> MS. Paris, BnF lat. 16401, f. 55-67v ;
<<c>> MS. Oxford, Bodl. Libr. Bodley 300 ;
<<c>> MS. Praha, Knih. Metrop. Kap. 1272, f. 45-54 ;
<<c>> MS. Princeton, UL Garrett 95, f. 146-167v ;
<<c>> MS. Utrecht, BU 725, f. 218-246 ;
<<c>> MS. Città=del=Vaticano, BAV Barb. lat. 350, f. 61-71 (Attribué à $Johannes FONTANA Venetus$) ;
<<c>> MS. Città=del=Vaticano, BAV Vat. lat. 4082, f. 87-97 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 5203, f. 100-117.
<<cc>> Inc. : "Cum inferiorum consideratio (cognitio) ad celestem conducat inquisitionem...".
<23a2> &Questio de cometa&
<<v>> &Tractatus disputatus cum astrologis super iudiciis apparitionum cometarum&
<<b>> %1368-1369%
<r> WEIJERS: 9, 2001, 63-68.
<<b>> /“Determinata est ad mandatum regis Francorum Philippi [sic] anno domini 1368” (MS. Wien, Dominikanerkonv. 41/362).
<<l>> Latin
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4°.349, f. 34-47 ;
<<c>> MS. Kassel, StuLB Astron. fol. 9 ;
<<c>> MS. Kraków, BU Jagiel. 813, f. 173v-174 ;
<<c>> MS. Paris, B. Arsenal 522, f. 98-106 ;
<<c>> MS. Paris, BnF lat. 16401, f. 110-119 ;
<<c>> MS. Paris, BU 582, f. 11-18v ;
<<c>> MS. Wien, Dominikanerkonv. 41/362
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4217, f. 38v-45 ;
<<c>> MS. Wien, Schottenstift 286 (Hïbl 290), f. 41v-48r.
<<cc>> Inc. : "Anno domini millesimo trecentesimo sexagesimo octavo a vigilia palmarum usque ad tres septimanas parisius virus fuit cometes tempore crepusculi...".
<<i>> In PRUCKNER (H.), &Studien zu den astrologischen Schriften des Heinrich von Langenstein&, Leipzig, 1933, 89-138.
<23a3> &Tractatus contra astrologos coniunctionistas&
<<b>> %1373%
<r> WEIJERS: 9, 2001, 67.
<<l>> Latin
<<c>> MS. Paris, BnF lat. 14579 ;
<<c>> MS. Paris, BnF lat. 16401, f. 28-45v ;
<<c>> MS. Wolfenbüttel, HAB Aug. 2° 83 5 (2839).
<<cc>> Inc. : "Odit observantes vanitates supervacue universitas Pariensis quae ideo...".
<<i>> In PRUCKNER (H.), &Studien zu den astrologischen Schriften des Heinrich von Langenstein&, Leipzig, 1933, 16-22 et 139-206.
<23a4> &De visione stellarum&
<<b>> ?
<r> WEIJERS: 9, 2001, 63-68.
<<l>> Latin
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 2° 380, f. 29-40v ;
<<c>> MS. Firenze, BN Centr. Conventi soppressi J X 10, f. 56-85v ;
<<c>> MS. Paris, B. Arsenal 522, f. 66-68 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4992, f. 169v-172v ;
<<c>> MS. Wolfenbüttel, HAB 212, f. 85v-92.
<<cc>> Inc. : "Presens huic operi sit gratia neumatis... (text.) Circa communem perspectivam primo queritur utrum lux multiplicetur per radios..." (prologue) ;
<<cc>> Inc. : "Utrum lux (lumen) multiplicetur per radios...".
<<d>> Ed. *Valencia %1503%.
<23a5> &Quaestiones communis perspectivae&
<<b>> ?
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 2° 380 ;
<<c>> MS. Paris, B. Arsenal 522, f. 66-68 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4992, f. 169v-172v ;
<26> Auteur actif dans le champ juridique :
<26a1> &Tractatus bipartitus de contractibus&
<<v>> &De contractibus&
<<v>> &Tractatus contra Iudeos&
<<b>> %1392-1393%.
<<b>> /&In Genesim&, 19 ? Les chapitres 24-31 ont circulé sous le titre &Tractatus contra Judeos& ;
<r> https://www.geschichtsquellen.de/werk/2735.
<<c>> MS. Admont, StiftsB 154 ;
<<c>> MS. Admont, StiftsB 207 ;
<<c>> MS. Admont, StiftsB 411 ;
<<c>> MS. Augsburg, UB II 1 2° 36 ;
<<c>> MS. Augsburg, UB II 1 2° 37 ;
<<c>> MS. Berlin, SBB theol. Lat. 4° 316 ;
<<c>> MS. Cambridge, UL Add. 6981 ;
<<c>> MS. Eichstätt, UB st 483 ;
<<c>> MS. Eichstätt, UB st 734 ;
<<c>> MS. Eichstätt, UB st 754 ;
<<c>> MS. Einsiedeln, StiftsB 56 (367) ;
<<c>> MS. Freiburg=im=Breisgau, UB 271 ;
<<c>> MS. Graz, UB 492 (36/19 Folio) ;
<<c>> MS. Herzogenburg, StiftsB 24 ;
<<c>> MS. Innsbruck, UB 129, f. 48rb-66va, &Tractatus contra Judeos& ;
<<c>> MS. Innsbruck, Wilten StiftsB 32 02 04 ;
<<c>> MS. Innsbruck, Wilten StiftsB 32 03 07. ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 358 ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 419 ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 700, &Tractatus contra Judeos& ;
<30> Auteur actif dans le champ de l’écriture pragmatique :
<30a1> &Epistola de oblate episcopate Osiliensi in Livonia&
<<b>> %1384%.
<r> https://geschichtsquellen.de/werk/2726.
<<c>> MS. Bonn, UB S 295 ;
<<c>> MS. Wolfenbüttel, HAB Aug. 2° 76 14 (2738).
<<cc>> Inc. : "Reverendo in Christo patri ac domino, domino Eckardo, Dei gratia episcopo Wormaciensi ... Venerandae paternitatis vestae provida in dubiis discretione …".
<<e>> Adressé à $Eckhard de DERCH, évêque de £Worms$.
<<i>> In VON DER HARDT (H.), &Inedita Epistola antiqua Henrici de Hassia ... ad Eccardum de Dersch episcopum Wormantiensem de oblato episcopatu Osiliensi in Livonia&, Helmestad, 1715.
<30a2> &Epistola ad illustrissimum dominum Albertum de studio Wiennensi stabiliendo&
<<v>> &Informatio Serenissimi principis ducis Alberti de stabiliendo Studio Wiennensi&
<<b>> %1388%.
<r> https://geschichtsquellen.de/werk/2730
<<c>> MS. Graz, UB 887 ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 18544b, copié en %1409% ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4610, f. 230v-234v.
<<cc>> Inc. : "Illustrissime princeps et domine magnifice! Non pigeat generosam nobilitatem …".
<<e>> Adressé à $ALBERT III, duc d’£Autriche$.
<<i>> In SOMMERFELDT (G.), Aus der Zeit der Begründung der Universität Wien, &Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung&, 29, 1908, 289-322.
<30a3> &Testament&
<<b>> %1391% (11 juillet).
<<c>> MS Wien, Erzbiscöf. DiozësanA Kirnberger B. (1139-1600) 13910711.
<60> Auteur actif dans le champ politique :
<60a1> &Epistola exhortatoria imperatoris et aliorum regum et principum ad pacem ecclesiae universalis&
<<b>> %1381%.
<r> https://geschichtsquellen.de/werk/27234.
<<c>> MS. Eichstätt, UB st 321 ;
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4° 145 ;
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4° 147 ;
<<c>> MS. Heiligenkreuz, StiftsB 290.
<<cc>> Inc. : "Clarissimo regum praeceptori temporali gloria ac parentali origine supremo... Imperialis fastigii praefulgidus apex …".
<<e>> Adressée à $WENCESLAS$.
<<i>> In SOMMERFELDT (G.), Zwei Schismatraktate Heinrichs von Langenstein. Sendschreiben an König Wenzel von 1381 und Schreiben an Bischof Friedrich von Brixen um 1384, &Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung&, 7, 1907, 436-469 443-459
<<cc>> Inc. : "Genius magni Iovis vicarius vasta superiorum culmina regnorum …", prologue ;
<<cc>> Inc. : "Orator secundi electi. Lex iubet iura sanciunt ratio testatur …", texte.
<<d>> Ed. *Paris %1668% dans BULAEUS: IV, 574-578.
<<i>> In KREUZER (G.), &Heinrich von Langenstein. Studien zur Biographie und zu den Schismatraktaten unter besonderer Berücksichtigung der Epistola pacis und der Epistola concilii pacis&, (Quellen und Forschungen aus dem Gebiet der Geschichte, Neue Folge, 6) Paderborn, 1987.
<60a3> &Epistola concilii pacis&
<<v>> Consilium pacis de unione ac reformatione ecclesiae in concilio generali quaerenda
<<b>> %1381%.
<r> https://geschichtsquellen.de/werk/2719.
<<c>> MS. Admont, StiftsB 340 ;
<<c>> MS. Berlin, SBB lat. fol. 869 ;
<<c>> MS. Épinal, BM 108 ;
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4° 145, f. 4r-19r ;
<<c>> MS. Trier, StB 703/232 4°, f. 303-316, à la Chartreuse de £Trèves (Saint-Alban) ;
<<c>> MS. Uppsala, UB C 72 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 1662, f. 1r-45v, à la Chartreuse d’£Aggsbach ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4059, copié en %1446% ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4242, copié en %1410% ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4409, copié en %1420% ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4923 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 5352, copié en %1399% ;
<<c>> MS. Wien, SchottenstiftsB 53 (Hübl 245), f. 176r-209v.
<<c>> MS. Wolfenbütttel, HAB Guelf. 76 14 Aug. 2° ;
<<c>> MS. Wolfenbütttel, HAB Guelf. 678 Helmst. ;
<<c>> MS. Wroclaw, UB I F 321, f. 255f-268r.
<<cc>> Inc. : "Universis navicula Petri gubernacula inter undosi maris procellas regentibus ... Patres synodi Ephesinae primae …".
<<i>> In KREUZER (G.), &Heinrich von Langenstein. Studien zur Biographie und zu den Schismatraktaten unter besonderer Berücksichtigung der Epistola pacis und der Epistola concilii pacis&, (Quellen und Forschungen aus dem Gebiet der Geschichte, Neue Folge, 6) Paderborn, 1987, 177.
<<d>> Ed. *Augsburg %1503% dans $Johannes GERSON$ &Tractatuli& ;
<<d>> Ed. *Frankfurt-am-Main %1697% dans VON DER HARDT (H.), &Magnum oecumenicum Constantiense concilium&, II, 3-60.
<<i>> In DU PIN (M.L.E.), &Ioannis Gersonii Opera omnia&, Anvers, 1706, II, 809-840 ;
<<i>> In HARTWIG (O.), &Henricus de Langenstein dictus de Hassia. Zwei Untersuchungen über das Leben und die Schriften Heinrichs von Langenstein &, Marburg, 1857, II, 28-31 (extrait).
<60a4> &Epistola de futuris periculis ecclesie ex dictis sanctae Hildegardis&
<<v>> &Epistola de schismate&
<<b>> %1383% ?
<r> https://geschichtsquellen.de/werk/2725.
<<c>> MS. Eichstätt, UB st 321 ;
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 2° 140 ?
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4° 145 ;
<<c>> MS. Heiligenkreuz, StiftsB 290 ;
<<c>> MS. Mainz, StB I 151 ;
<<c>> MS. Praha, NK VIII F 10 (1564).
<<c>> MS. Praha, NK X F 10 (1936).
<<c>> MS. Vyssy Brod, Klaster Knih. 83 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4919 ;
<<c>> MS. Wolfenbüttel, HAB Helmst. 237 (270) ;
<<c>> MS. Wolfenbüttel, HAB Helmst. 367 (402) ;
<<c>> MS. Würzburg, UB M ch. f 53.
<<cc>> Inc. : "Reverendo in Christo patri ac domino, domino Eckardo, episcopo Wormaciensi ... Futurorum consideratione incautari …".
<<e>> Adressée à $Eckard de DERCH, évêque de £Worms$.
<<g>> Utilise des extraits d’oeuvres de $Hildegarde de BINGEN$.
<<i>> In SOMMERFELDT (G.), Die Prophetien der hl. Hildegard von Bingen in einem Schreiben des Magisters Heinrich von Langenstein (1383) und Langensteins Trostbrief über den Tod eines Bruders des Wormser Bischofs Eckard von Ders (um 1384), &Historisches Jahrbuch&, 30, 1909, 46-61.
<60a5> &Epistola ad episcopum Brixiensem de schismate&
<<b>> %1383-1384% ?
<r> https://geschichtsquellen.de/werk/2716.
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4° 145, f. 112v-118r ;
<<c>> MS. Praha, NK VIII F 10 (1564), f. 59v-68v.
<<cc>> Inc. : "Reverendo in Christo patri ac domino, domino N Brixiensi episcopo inter ceteros reformandae ecclesiae sollicitudini... Vidi iniquitatem et contradictionem in civitate …".
<<e>> Dédié à $Fridericum de ERDINGEN, évêque de £Bressanone$.
<60a6> &Tractatus de sedando schismate&
<<v>> &Tractatus de Leone&
<<v>> &Epistola secunda de pacis&
<<b>> %1386-1389%.
<r> https://geschichtsquellen.de/werk/2736
<<c>> MS. Graz, UB 887 (37/64 Quarto) ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 18544b.
<<cc>> Inc. : "Quis dabit ex Syon salutare Israhel (Ps 13, 7); Populus ille vetus Israel de quo in alio …".
<60a7> &Collatio proposita coram Urbano papa&
<<b>> %1387% ?
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4° 145, f. 34-47 ;
<<cc>> Inc. : "Exaudi domine, placare domine, attende et fac (Dn 9, 19); His atque aliis huiusmodi verbi …".
<<i>> In H. V. Sauerland, Rede der Gesandtschaft des Herzogs Albrecht III. von Österreich an Papst Urban VI. bei der Rückkehr der Länder des Herzogs Leopold III. unter die römische Obedienz, verfasst von Heinrich Hembuche, gen. von Langenstein oder de Hassia (c. 1387), Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung 9 (1888) 448-458
<60a8> &Epistola pro pace reformanda&
<<v>> &Epistola quaedam ad quosdam nobiles provinciae Austriae&
<<b>> %1389%.
<r> https://geschichtsquellen.de/werk/2729.
<<c>> MS. Graz, UB 887, f. 55r-57r ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 18544b.
<<cc>> Inc. : "Honorabilibus viris domino Iohanni de Lichtensteyn, I[ohanni] m[agistro] forestarum et Iohanni de T[irna]. Inter mundi huius turbines tandem aliquando vias quaerere pacis …".
<<e>> Adressé à des nobles d’£Autriche, notamment $Johann Von LICHTENSTEIN$ et $Johann Von TIRNA$.
<<i>> In SOMMERFELDT (G.), Aus der Zeit der Begründung der Universität Wien, II, &Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung&, 30, 1909, 647-650.
<60a9> &Epistola contra aemulos cleri ecclesiae Dei&
<<b>> %1394% ;
<r> https://geschichtsquellen.de/werk/2720.
<<c>> MS. Bressanone, B. Diocesana Sem. maggiore K 5 (130), f. 214r-216r ;
<<c>> MS. Bressanone, B. Diocesana Sem. maggiore L 1 (131), f. 193-197 ;
<<c>> MS. Insbruck, UB 59 ;
<<c>> MS. Insbruck, Wilten StiftsB 32 03 37 ;
<<c>> MS. Pelplin, B. Sem. Duch. 303.
<<cc>> Inc. : "Honorabili ac nobili viro, domino Iohanni de Lychtinsteyn magistro curiae principis illustrissimi domini Alberti ducis Austriae quidam clericorum minimus. Vanitatibus et insaniis falsis non attendere …".
<<e>> Adressée à $Johannes Von LIECHTENSTEIN$.
<<i>> In SOMMERFELDT (G.), Eine Streitschrift aus den letzten Lebensjahren des Professors Heinrich von Langenstein († 1397), &Mitteilungen des Vereines für die Geschichte der Deutschen in Böhmen&, 45, 1907, 151-161.
<60a10> &Epistola ad Robertum Bavariae Parvum Bavariae electorem super schismate&
<<b>> %1394%.
<r> https://geschichtsquellen.de/werk/2718.
<<c>> MS. Graz, UB 887, f. 31r-36V ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 18544b ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4923, n° 9.
<<c>> MS. Wolfenbüttel, HAB Guelf. 76 14 Aug. 2, f. 173r-179v.
<<cc>> Inc. : " Honorabili ac nobili viro, domino Iohanni de Lychtinsteyn magistro curiae principis illustrissimi domini Alberti ducis Austriae quidam clericorum minimus. Vanitatibus et insaniis falsis non attendere …".
<<e>> Adressée à $RUPRECHT de Wittelsbach, Èlecteur-palatin$ (plus tard roi des £Romains).
<60a11> &Epistola ad cancellarium Parisiensem super unionem&
<<b>> %1394-1395% ?
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4° 125, f. 184v-185v.
<<cc>> Inc. : "Reverendo... Petro de Alliaco Henricus dictus de Hassia. Qualiscumque labore …".
<<e>> Adressé à $Pierre d’AILLY$.
<<i>> In CUP: III, 637-639.
<60a12> &Epistola de cathedra Petri&
<<v>> &De antichristo et schismate ad Bartholdum ep. Frisingensem&
<<b>> %1395-1396%.
<<r>> https://geschichtsquellen.de/werk/2721
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4° 148, f. 72r-74v ;
<<c>> MS. Graz, UB 887 ;
<<c>> MS. Innsbruck, UB 625, f. 168v-169r (extrait : &Versus de morte&) ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 278, f. 221va-222ra (extrait : &Versus de morte&) ;
<<c>> MS. Melk, StiftsB 1086 (931), p. 172-174 (extrait : &Versus de morte&) ;
<<c>> MS. Sankt-Georgenberg-Fiecht, StiftsB 131 ;
<<c>> MS. Sankt-Georgenberg-Fiecht, StiftsB s.n., f. 93v ;
<<cc>> Inc. : "O pater egregie, Frisingensis reverende / Praesul, Bertholde; (solutus sermo): His itaque metris persuaso generaliter quod de papatu; (pars postrema I): Ecce status hominum mors instans ammonet omnes; (pars postrema II): Mors est a tergo praesul pacem velis ergo …".
<<e>> Adressée à $Berthold de WEHINGEN, évêque de £Freising$.
<<i>> In KNEER (A.), Die Entstehung der konziliaren Theorie. Zur Geschichte des Schismas und der kirchenpolitischen Schriftsteller Konrad von Gelnhausen († 1390) und Heinrich von Langenstein († 1397), &Römische Quartalschrift für christliche Altertumskunde und Kirchengeschichte. Supplement-Heft, 1&, 1893, 134-145.
<60a13> &Conclusiones octo notabiles in materia scismatis&
<<v>> &Quodcumque contendentium de papatu demonstratio&
<<b>> %1394% (28 septembre).
<<r>> https://geschichtsquellen.de/werk/2713
<<c>> MS. Paris, BnF lat. 14644, f. 230 r-v.
<<cc>> Inc. : "Non est hereticum dicere: ‘A non est papa’ …".
<<i>> In KREUZER (G.), Zwei inhaltlich verwandte Texte Heinrichs von Langenstein (gest. 1397) zum Großen Schisma, dans MÜNSCH (O.) et ZOTZ (Th.), éd., &Scientia veritatis. Festschrift für Hubert Mordek zum 65. Geburtstag&, Ostfildern, 2004, 401-410, aux p. 403-406.
<60a14> &Tractatus de schismate&
<<b>> %1397%.
<<r>> https://geschichtsquellen.de/werk/2737
<<c>> MS. Münster, Nordrhein-Westf. SA Depos. Altert. Ver. Msc. 3, f. 15 r-v.
<<cc>> Inc. : " Regula est ex loyca et theologia, quod numquam ex proposicionibus …".
<<i>> In KREUZER (G.), Zwei inhaltlich verwandte Texte Heinrichs von Langenstein (gest. 1397) zum Großen Schisma, dans MÜNSCH (O.) et ZOTZ (Th.), éd., &Scientia veritatis. Festschrift für Hubert Mordek zum 65. Geburtstag&, Ostfildern, 2004, 401-410.
<60a15> &Carmen hexametricum de schismate&
<<b>> ?
<<c>> MS. Wien, ÖNB 3214, f. 80r-91v ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 3219, n° 10.
<<cc>> Inc. : "
<60a16> &Carmen pro pace&
<<b>> &Invectiva contra monstrum Babylonis&
<<b>> %1393%.
<<r>> https://geschichtsquellen.de/werk/2731
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4° 2, f. 64-79 ;
<<c>> MS. Sankt-Florian, StiftsB XI 233, f. 185r-190r ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 3219 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4919 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4923 ;
<<c>> MS. Wolfenbüttel, HAB Aug. 2° 76 14 (2738) ;
<<c>> MS. Wroclaw, BU I F 320 ;
<<c>> MS. Würzburg, UB M ch. f 53.
<<cc>> Inc. :"Praesulis Eckardi reverendi Wormatiensi. Egregii patris plangentis devia mundi; Heu frustra scripsi, multos dictamine movi / Prosaico; nihil est, quod nemo movetur in orbe …".
<<i>> In VON DER HARDT (H.), &Ineditum carmen antiquum pro pace in duos pontifices Avenione et Rome simul sedentes&, Helmstedt, 1715.
<<i>> In KNEER (A.), Die Entstehung der konziliaren Theorie. Zur Geschichte des Schismas und der kirchenpolitischen Schriftsteller Konrad von Gelnhausen († 1390) und Heinrich von Langenstein († 1397), &Römische Quartalschrift für christliche Altertumskunde und Kirchengeschichte, Supplement-Heft, 1&, Rome, 1893.
<60a17> &Contra Telesphorum&
<<v>> &Tractatus de falsis prophetis&
<<v>> &Tractatus de antichristo et schimate&
<<b>> %1392%.
<r> "
<<c>> MS. Bamberg, SB theol. 51, f. 169v-184v ;
<<c>> MS. Basel, UB A IV 24, f. 104r-128r ;
<<c>> MS. Darmstadt, ULB 792 ;
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4° 148, f. 1r-25v ;
<<c>> MS. Escorial, B. Mon. c IIV 20, f. 1-84 ;
<<c>> MS. Frankfurt-am-Main, UB Praed. 14, f. 13-26 ;
<<c>> MS. Gdansk, B. polsk. Akad. Nauk Marienbibliothek F 152, f. 37r-50v ;
<<c>> MS. Graz, UB 887, f. 164v-216r ;
<<c>> MS. Göteborg, UB lat. 31, f. 37r-50r ;
<<c>> MS. Innsbruck, UB 620, f. 101r-133v ;
<<c>> MS. Klosterneuburg, StiftsB 556, f. 294r-307r ;
<<c>> MS. Kraków, BU Jagiel. 1235, f. 66r-93r ;
<<c>> MS. Kraków, BU Jagiel. 1500, f. 163r-184v ;
<<c>> MS. London, BL Arundel 117, f. 112v-114v ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 5338, f. 358-376 ;
<<c>> MS. München, BSB Clm 5338, f. 87r-96v ;
<<c>> MS. Sankt-Florian, StiftsB XI 96, f. 226v-240v ;
<<c>> MS. Trier, StB 962/1864 4°, f. 270r-286v ;
<<c>> MS. Wien, SchottenstiftsB 41, f. 287r-317r ;
<<c>> MS. Wolfenbüttel, HAB Guelf. 42 2 Aug. 2°, f. 164v-168r ;
<<c>> MS. Wolfenbüttel, HAB Guelf. 76 14 Aug. 2°, f. 146r-171r.
<<cc>> Inc. : "Venerabili patri ac domino domino Gregorio sanctae Salsburgensis ecclesiae praeposito …" ;
<<cc>> Inc. : "Reverendo in Christo patri ac domino domino Bertholdo Frisingensi episcopo …".
<<i>> In PEZ (B.), &Thesaurus anecdotorum novissimus&, Augsbourg-Gratz, 1721, I (2), 507-564.
<<e>> Dédié à $Gregor SCHENK von Osterwitz, prévôt de £Salzbourg$ (plus tard archevêque de £Salzbourg) ;
<<e>> Dédié à $Berthold von WEHINGEN, évêque de £Freising$.
<<m>> Contre $Telesphorus de COSENZA$ qui avait prévu la fin du schism et la venue de l’*Antéchrist pour l’année %1393%.
<90> Œuvres non retenues dans le champ religieux :
<90a1> &De clavibus ecclesiae&
<<b>> ?
<<b>> /L’oeuvre est aussi attribuée à $Johannes KUSIN Moguntinus&.
<<c>> MS. Stuttgart, Württ. LB HB III Theol. et phil. 2° 190 B ;
<<c>> MS. Città=del=Vaticano, BAV Vat. lat. 4275 ;
<<c>> MS. Vorau, StiftsB 357 (CCXCVI) ;
<<c>> MS. Vorau, StiftsB 365 (CXXXIII) ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 1264, n° 4 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4180, n° 11 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4226, n° 17 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4570, n° 9 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4659, f. 3r-15r.
<<c>> MS. Wroclaw, B. Kap. 36n ;
<<c>> MS. Wroclaw, BU I Q 81.
<<cc>> Inc. : "Tibi dabo claves regni caelorum (Mt 16, 19); Verbum hoc cuilibet dicitur confessori qui absolvendi habet potestatem confitentem a peccatis et per hoc eum intromittendi in regnum hic in spe ibi in re …".
<90a2> &De quattuor novissimis&
<<b>> ?
<<b>> /L’œuvre est plutôt attribuée soit à $Gerardus de VLIEDERHOVEN$, soit à $Dionysius CARTHUSIENSIS$.
<<c>> MS. Altenburg, StiftsB AB 15 B 7 (130), f. 70v-100v ;
<<c>> MS. Innsbruck, ServitenklosterB I b 8 ;
<<c>> MS. Klagenfurt, UB Pap. 36 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4178, f. 1r-34r ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4256, n° 11 ;
<<c>> MS. Wien, ÖNB 4696, n° 2 ;
<<c>> MS. Wien, SchottenstiftsB 125 (Hübl 114), f. 203v-232r ;
<<c>> MS. Wilhering, StiftsB IX 43 ;
<<c>> MS. Wilhering, StiftsB IX 101.
<<cc>> Inc. : "
<91> Œuvres non retenues dans le champ philosophique :
<91a1> &Questio 'Utrum secundum naturalem philosophiam'&
<r> WEIJERS: 9, 2001, 63-68.
<<b>> ?
<<l>> Latin
<<c>> MS. Padova, B. Sem. 18 ;
<<c>> MS. Paris, BnF lat. 14796, f. 81v-86v ;
<<c>> MS. Città=del=Vaticano, BAV Vat. lat. 9369, f. 26-30v.
<<cc>> Inc. : "Utrum secundum naturalem philosophiam sint alique substantie separate...".
<93> Œuvres non retenues dans le champ scientifique :
<93a1> &Abbreviatura physicorum&
<r> WEIJERS: 9, 2001, 63-68.
<<v>> &Abbreviatura physicorum sive questiones variorum abbreviat et in systema quoddam redacte, utique Marsilii ab Inghen, Henrici de Hassia aliorumque&
<<b>> ?
<<l>> Latin
<<c>> MS. Wien, ÖNB lat. 5437, f. 1-410v.
<<cc>> Inc. : "Prima abbreviationum parte minus male...".
<93a2> &De Magnete&
<r> WEIJERS: 9, 2001, 68.
<<b>> ?
<<l>> Latin
<<c>> MS. ?
<<cc>> Inc. : "
<93a3> &Expositio terminorum astronomie&
<r> WEIJERS: 9, 2001, 63-68.
<<b>> ?
<<l>> Latin
<<c>> MS. London, BL Harley 941, f. 51-58 ;
<<c>> MS. München, UB Q.738, f. 93-95v.
<<cc>> Inc. : "Astronomia communiter dicta celestium corporum quantitates considerat...".
<93a4> &Questio de corporibus duris&
<r> WEIJERS: 9, 2001, 63-68.
<<b>> ?
<<l>> Latin
<<c>> MS. Paris, BnF lat. 16401, f. 47-54v.
<<cc>> Inc. : "Utrum quodlibet corpus durum sit alteri immediate...".
<93a5> &Tractatus de sphera&
<r> WEIJERS: 9, 2001, 68.
<<b>> ?
<<l>> Latin
<<c>> MS. Città=del=Vaticano, BAV Vat. lat. 9369, f. 41-50.
<<cc>> Inc. : "
<98> Œuvre rejetée dans le champ politique :
<98a1> &Tetragonis Aristotelis&
<<b>> %1382%, écrit en *Bohême ;
<<b>> /L’œuvre est attribuée à $Adalbert RANKONIS de Ericinio&, à $Henricus de LANGENSTEIN$ et à d’autres.
<r> https://www.geschichtsquellen.de/werk/4466.
<<c>> MS. Erfurt, Wiss. B. Amplon. 4° 107, f. 73r-86r.
<<cc>> Inc. : ‘Adsis quaeso, immo et adsit omnis aetas…’.
<99b> ALESSIO (F.), Per uno studio sull'ottica del Tecento, &Studi Medievali&, ser. III, vol. 2, 1961, 459 ;
<99b> BUDINSZKY (A.), &Die Universität Paris und die Fremden an derselben im Mittelalter: ein Beitrag zur Geschichte dieser hohen Schule&, Berlin, 1876, 130 ;
<99b> GABRIEL (A.L.), Heinrich von Langenstein, Theoretiker und Reformator der mittelalterlichen Universität, dans &Die Geschichte der Universitäten und ihre Erforschung...&, éd. HOYER (S.) et FLÄSCHENDRÄGER (W.), Leipzig 1984, 25-36 ;
<99b> GABRIEL (A.L.), &The Paris Studium. Robert of Sorbonne and his Legacy&, Francfort am Main, 1992, passim ;
<99b> HÄMMERL (A.), &Die Welt-Symbol Gottes oder eigenständige Wirklichkeit? Verachtung und Hochschätzung der Welt bei Heinric von Langenstein (? 1397)&, Ratisbonne, 1994 ;
<99b> HARTWIG (O.), &Henricus de Langenstein dictus de Hassia. Zwei Untersuchungen über das Leben und die Schriften Heinrichs von Langenstein &, Marburg, 1857, 2 vol. ;
<99b> HEILIG (K.J.), Kritische Studien zum Schrifttum des beiden Heinriche von Hessen, &Römische Quartalschrift für christliche Altertumskunde und Kirchengeschichte &, 40, 1932, 105-176 ;
<99b> HOHMANN (Th.), Initienregister der Werke Heinrichs von Langenstein, &Traditio&, 32, 1976, 399-423 ;
<99b> KNAPP (F.P.), Heinrich von Langenstein, 'Sermones Wiennenses ad Iudaeos convertendos'. Die ältesten aus dem deutschen Sprachraum erhaltenen Judenbekehrungspredigten: Präsentation und Interpretation eines Neufunds, &Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung&, 109, 2001, 105-117 ;
<99b> KNEER (A.), Die Entstehung der konziliaren Theorie. Zur Geschichte des Schismas und der kirchenpolitischen Schriftsteller Konrad von Gelnhausen († 1390) und Heinrich von Langenstein († 1397), &Römische Quartalschrift für christliche Altertumskunde und Kirchengeschichte, Supplement-Heft, 1&, Rome, 1893 ;
<99b> KREN (C.), A medieval Objection to 'Ptolemy', &BJHS&, 4, 1968, 378-393 ;
<99b> KREN (C.), Homocentric Astonomy in the Latin West : the 'De reprobatione ecentricorum et epiciclorum' of Henry of Hesse, &Isis&, 59, 1968, 269-281 ;
<99b> KREUZER (G.), Zu einem bislang unbeachteten Schismatraktat Heinrichs von Langenstein, &Annuarium historiae conciliorum&, 10, 1978, 131-144 ;
<99b> KREUZER (G.), &Heinrich von Langenstein. Studien zur Biographie und zu den Schismatraktaten...&, Paderborn, 1987 ;
<99b> KREUZER (G.), Heinrich von Langenstein und seine Wirkung, dans &Hugolin von Orvieto. Ein spätmittelalterlicher Augustinertheologe in seiner Zeit&, éd. ECKERMANN (W.) et HUCKER (B.U.), Cloppenburg, 1992, 187-197 ;
<99b> KRZYZANIAKOWA (J.), Henryk Totting z Oyty i jego prascy uczniowie, &RocH&, 61, 1995, 87-109 ;
<99b> LANG (A.), Die Katharinenpredigt Heinrichs von Langenstein : Eine programmatische Rede des Gründers der Vienneer Universität über den Aufbau der Glaubensbegründung und die Organisation der Wissenschaften, &Divus Thomas&, 26, 1948, 123-159 et 233-250 ;
<99b> LANG (A.), Die ersten Ansätze zu systematischer Glaubensbegründung, &Divus Thomas&, 26, 1948, 361-394 ;
<99b> LANG (A.), Die Universität als geistiger Organismus nach Heinrich von Langenstein, &Divus Thomas&, 27, 1949, 41-86 ;
<99b> LANG (J.), &Die Christologie bei Heinrich von Langenstein. Eine dogmenhistorische Untersuchung&, Fribourg-en-Brisgau, 1966 ;
<99b> LODONE (M.), Profezia e ragione. Enrico di Langenstein contro Telesforo da Cosenza, dans PALAZZO (A.) et RODOLFI (A.), éd., &Prophecy and Prophets in the Middle Ages&, (Micrologus Library, 103) Florence, 257-277 :
<99b> PRUCKNER (H.), &Studien zu den astrologischen Schriften des Heinrich von Langenstein&, Leipzig, 1933 ;
<99b> LINDBERG (D.C.), The Theory of Pinhole Images in the Fourteenth Century, &AHES&, 6, 1969-70, 299-325 ;
<99b> LINDBERG (D.C.), &Catalogue of Medieval and Renaissance Optical Manuscripts&, Toronto, 1975, 87 ;
<99b> LINDBERG (D.C.), Theories of Vision from Al-Kindi to Kepler&, Chicago/Londres, 1976, 123-132 ;
<99b> MANCHA (J.L.), Ibn al-Haytham's Homocentric Epicycles in Latin Astronomical Texts of the XIVth and XVth Centuries, &Centaurus&, 33, 1990, 70-89 ;
<99b> MENUT (A.D.), A Provisional Bibliography of Oresmes Writings, &Mediaeval Studies&, 28, 1966, 295-296 ;
<99b> MICHALSKI (K.), La physique nouvelle et les différents courants philosophiques au XIVe siècle, dans &La philosophie au XIVe siècle&, éd. FLASCH (K.), Francfort, 1969, 118-119, 156, 231-232 et 269 ;
<99b> MORISI GUERRA (A.), Il silenzio di Dio e la voce dell'anima. Da Enrico di Langenstein a Gerson, &CrSt&, 17, 1996, 393-413 ;
<99b> PIRZIO (P.), Le prospettive filosofiche del Trattato di Enrico di Langenstein (1325-1397) 'De habitudine causarum', &RCSF&, 24, 1969, 363-373 ;
<99b> PRUCKNER (H.), &Studien zu den astrologischen Schriften des Heinrich von Langenstein&, Leipzig, 1933 ;
<99b> ROTH (F.W.E), &Zur Bibliographie des Henricus Heimbüche de Hassia dictus de Langenstein, Beiheft I, &Zentralblatt für Bibliothekswesen&, 1888, 96-118 ;
<99b> SHANK (M.H.), &'Unless You Believe, You Shall Not Understand' : Logic, University and Society in Late Medieval Vienna&, Princeton, 1988, passim ;
<99b> SOMMERFELD (E.), Ökonomisches Denken in Deutschland vor der frühbürgerlichen Revolution. Der 'Tractatus de contractibus' des Heinrich von Langenstein&, Berlin (Diss.) 1969 ;
<99b> SOMMERFELDT (G.), Zwei Schismatraktate Heinrichs von Langenstein. Sendschreiben an König Wenzel von 1381 und Schreiben an Bischof Friedrich von Brixen um 1384, &Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung&, 7, 1907, 436-469 ;
<99b> SOMMERFELDT (G.), Eine Streitschrift aus den letzten Lebensjahren des Professors Heinrich von Langenstein († 1397), &Mitteilungen des Vereines für die Geschichte der Deutschen in Böhmen&, 45, 1907, 151-161 ;
<99b> SOMMERFELDT (G.), Aus der Zeit der Begründung der Universität Wien, II, &Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung&, 30, 1909, 638-650 ;
<99b> STENECK (N.H.), A Late medieval 'Arbor scientiarum', &Speculum&, 50, 1975, 245-269 ;
<99b> STENECK (N.H.),&Science and Creation in the Middle Ages : Henry of Langenstein (a. 1397) on Genesis&, Notre Dame, 1976 ;
<99b> TANAKA (M.), &Nation anglo-allemande de l'Université de Paris à la fin du Moyen Age&, Paris, 1990, 150, 251 ;
<99b> THORNDIKE (L.), &The Sphere of Sacrobosco and its Commentators&, Chicago, 1949, 476 ;
<99b> THORNDIKE (L.), A new work by Robert Holkot, &AIHS&, 10, 1957, 231 ;
<99b> THORNDIKE (L.), &A History of Magic and Experimental Science&, III, New York, 1923-1958, 472-510 et 743-759 ;
<99b> THORNDIKE (L.), &A History of Magic and Experimental Science&, IV, New York, 1923-1958, 175-177 ;
<99b> THORNDIKE (L.) et KIBRE (P.), &A catalogue of Incipits of Medieval Scientific Writings&, revised and augmented Edition, Cambridge (Mass.), 1963, col. 103, 156, 309, 978, 1085, 1088, 1143, 1655 et 1669 ;
<99c> VAN DUSSEN (M.), Aristotle's Tetragon: Compilation and Consensus during the Great Schism, dans VAN DUSSEN (M.) et SOUKUP (P.), &Religious Controversy in Europe 1378-1536. Textual Transmission and Networks of Readership&, (Medieval Church Studies, 27) Turnhout 2013, 187-210.
<99c> STUDIUM : http://lamop-vs3.univ-paris1.fr/studium/ : Rédaction : Claire Priol-Hoogland et Anne Tournieroux ; révision, Jean-Philippe Genet, dernière mise à jour 10/03/2025.